Assorted pills and capsules over euro money
In de jaren 2017 tot en met 2021 is een continue stijging van de vergoedingen voor geneesmiddelen aan ziekenhuizen te zien. Per jaar met gemiddeld 6,1 procent. Hiermee worden ook steeds meer patiënten behandeld. Het aantal patiënten dat in het ziekenhuis medicatie kreeg, nam in die periode met bijna honderdduizend toe, van zo’n 255 duizend naar ruim 350 duizend.
Ter vergelijking: het aantal patiënten dat medicijnen via de apotheek kreeg, daalde in dezelfde periode licht. De uitgaven aan geneesmiddelen binnen de apothekerszorg groeiden in de periode 2017-2021 met gemiddeld 0,1 procent per jaar.
Kankermedicatie
Een groot deel van de vergoedingen voor medicijnen gaat naar oncolytica. Het aantal patiënten dat voor kanker moet worden behandeld, neemt toe en dat zie je terug in het aantal mensen dat kankermedicatie krijgt in het ziekenhuis. Hun aantal steeg van 120 duizend per jaar naar 150 duizend per jaar. De kosten voor deze medicatie stegen met bijna 600 miljoen euro, van 950 miljoen naar ruim 1,5 miljard.
Zeldzame aandoeningen
Tegelijkertijd worden er ook steeds meer medicijnen ontwikkeld voor zeldzame aandoeningen. Het aantal patiënten dat hiervan gebruik kan maken, nam toe van zo’n 5700 naar 8500. Het blijven bescheiden aantallen, vergeleken met het aantal mensen dat voor kanker wordt behandeld. De kosten zijn in verhouding wel hoog. 66 weesgeneesmiddelen waren in 2021 goed voor 462 miljoen euro, ruim 200 miljoen meer dan in 2016.
Probleem voor ziekenhuizen
Voor de ziekenhuizen vormen de stijgende kosten voor medicijnen een probleem. Zij hebben in het hoofdlijnenakkoorden voor de medisch-specialistische zorg afgesproken om de groei van hun omzet te beperken. De stijging van de uitgaven aan medicijnen dreigt dus andere zorg te verdringen. Dat bleek ook uit de Monitor medisch specialistische zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) pleit daarom al enige tijd voor een ander financieel kader voor medicijnen. De NZa en minister Kuipers van VWS zijn daar niet voor.
Maatregelen overheid
De NZa ziet meer heil in het aanpakken van de hoge prijzen van medicijnen. Daarvoor zijn wel maatregelen van de rijksoverheid nodig. VWS onderhandelt zelf over een groeiend aandeel van de geneesmiddelenuitgaven. Van 2017 tot en met 2021 groeide het potentieel financieel volume waarover VWS onderhandelt met 830 miljoen euro, van 470 miljoen in 2017 naar 1,3 miljard in 2021.