Health.
Ziekenhuizen staan op het punt om zich om te vormen tot echte ICT-organisaties. Dankzij de digitale revolutie zal zorg in toenemende mate bij de patiënt thuis worden geleverd. Dit voorspelt voorzitter Yvonne van Rooy van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).
Zij deed haar uitspraken tijdens het NVZ-jubileumcongres ‘Patiënt in 2020; mijn zorg?!’. “Technologie én de ICT maken dat zorg steeds meer buiten het ziekenhuis -bij de patiënt thuis- verleend kan worden”, aldus Van Rooy. “Gupta heeft hier onderzoek naar gedaan en verwacht dat in 2025 zo’n 40 procent van het ziekenhuisvastgoed overbodig wordt. De uitdaging is niet zozeer wat we met die gebouwen doen, maar vooral hoe ziekenhuizen zichzelf omvormen tot ICT-organisaties.”
Van Rooy verwacht dat het huidige tijdsgewricht in retrospectief zal worden aangemerkt als het begin van de digitale omvorming van de ziekenhuiszorg. “Denkt u niet: het zal mijn tijd wel duren, of zo’n vaart zal het niet lopen, want er wordt al zo lang over e-health gesproken … Nog maar twee jaar geleden was het groot nieuws dat het MMC en het UMCU hun patiënten direct toegang gaven tot hun eigen dossiers. En nu zijn alle ziekenhuizen hun EPD zo aan het inrichten dat patiënten eenvoudig hun eigen gegevens kunnen inzien.”
Subsitutie
E-health zal volgens Van Rooy niet alleen bijdragen aan grotere patiëntenparticipatie, maar ook de substitutie van ziekenhuiszorg versnellen. Van Rooy: “Bij substitutie denken we nu nog vooral aan zorg die van de tweede lijn naar de eerste lijn gaat. Het is maar de vraag of die verwachtingen bij de eerste lijn bij substitutie niet juist veel meer de zorg bij de patiënt thuís voor ogen hebben? Voor veel patiënten met een chronische ziekte zal het een uitkomst zijn als door tele-consult of behandeling thuis het aantal belastende ziekenhuisbezoeken kan afnemen. Dat is nu al het geval voor veel dialyse- patiënten, maar ook chemokuren die thuis gegeven kunnen worden komen in beeld.”
Verder verwacht Van Rooy dat over een kwart eeuw op zal vallen dat de rol van de patiënt in de huidige tijd is gaan veranderen. De patiënt is veel mondiger aan het worden en wil zelf mee de regie voeren over zijn eigen gezondheid en zijn ziekteproces. Transparantie van gegevens speelt hierin een rol, maar volgens de NVZ-voorzitter gaat het er niet om alles online te zetten. Het gaat erom dat die informatie toegankelijk en begrijpelijk wordt voor de patiënt. Om dit te realiseren moeten ziekenhuizen zich inspannen, bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat communicatie tussen specialist en huisarts toegankelijk te maken voor patiënten in het elektronisch patiëntendossier.
Regionale samenwerking
Van Rooy voorspelt tevens dat in de toekomst zal opvallen dat er nu een goed begin is gemaakt met “veel meer samenwerking in de regio, tussen de verschillende soorten zorgaanbieders, tussen de cure en de care, maar ook in de eerste lijn en de nulde lijn thuis”. Het gaat erom dat de toenemende samenwerking uiteindelijk het belang van de patiënt dient. Die vindt het volgens haar niet belangrijk of hij nou door de cure of de care geholpen wordt.