Het gesloten systeem van de sluis voor dure geneesmiddelen is ‘helaas noodzakelijk’, maar helpt om ze in de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden. Dat zegt Zorgverzekeraars Nederland (ZN) in een reactie op het recente besluit van minister Bruno Bruins van Medische Zorg. ZN pleit ervoor dat ook geneesmiddelen met een minder hoge budgetimpact in de sluis of een vergelijkbaar instrument gaan.
Dat meldt ZN op 17 mei via haar website. Deze week maakte het ministerie bekend dat vanaf juli dure geneesmiddelen standaard in een sluis terecht komen.
Onderhandelen
Het systeem van een geneesmiddelensluis is in 2015 door Bruins’ voorganger Edith Schippers bedacht. De standaardcriteria daarvoor zijn nu vastgelegd in een algemene maatregel van bestuur (AMvB). Het gaat om medicijnen die meer dan 50 duizend euro per behandeling per jaar kosten of in totaal meer dan 40 miljoen euro per jaar. Er is geen tijdsduur aan het systeem verbonden. De sluis geeft de minister de mogelijkheid om met de farmaceuten te onderhandelen voordat de middelen in het basispakket worden opgenomen.
Sinds 2015 zijn er acht geneesmiddelen in de sluis gezet. Daarvan zijn er inmiddels vijf uit onderhandeld en in het basispakket terecht gekomen. Over de prijsafspraken doet het ministerie geen uitspraak. De inhoud van de onderhandelingen is vertrouwelijk.
Impact
“Nieuwe geneesmiddelen kunnen verschrikkelijk duur zijn. We hebben het soms over meer dan 100 miljoen euro per middel per jaar. Als je bedenkt dat alle ziekenhuizen in totaal ruwweg jaarlijks 2 miljard uitgeven aan geneesmiddelen, kun je nagaan wat een impact zo’n nieuw middel op ons zorgbudget heeft”, zegt Bruno Bruins. “We moeten goed op dat budget letten, voor de patiënt van vandaag en voor de patiënt van morgen – wiens ziekte we nog niet kennen- voor wie we ook een medicijn willen hebben. De sluis, die voorkomt dat zo’n middel zondermeer tegen de hoofdprijs vergoed wordt, is daarom onmisbaar als we onze zorg betaalbaar willen houden.”
Uitbreiding
Voor ZN was dat de reden om te pleiten voor uitbreiding van het aantal middelen in de sluis. Op die manier hopen de verzekeraars de excessieve prijsvorming in de farmaceutische industrie te kunnen remmen. ZN verwijst daarbij naar een onderzoek van het Zorginstituut Nederland naar verdringing in de zorg. “De vraag of dure zorg bepaalde andere goede zorg verdringt, moet wat het Zorginstituut betreft altijd deel uitmaken van de afwegingen rond pakketbeheer”, aldus het Zorginstituut. De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen vindt de oproep van ZN te kort door de bocht en stelt dat het voor patiënten dan veel te lang gaat duren voordat medicijnen via de zorgverzekering worden vergoed.