Subsidie-instantie ZonMw heeft afgelopen jaren miljoenen euro’s aan subsidie voor medisch wetenschappelijk onderzoek op onwettige wijze toegekend. Dat meldt het onderzoeksprogramma Argos in de uitzending van 30 september.
Leden van de commissie van ZonMw die subsidieaanvragen beoordeelt, hebben zelf ook subsidieaanvragen bij ZonMw ingediend. Deze praktijk is in strijd met de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Dat heeft de bezwarencommissie van ZonMw begin vorig jaar geconcludeerd, nadat een van de benadeelde subsidieaanvragers beroep had aangetekend. Uit onderzoek van Argos bleek dat bij de subsidieaanvragen in 2015 van de zeventien commissieleden er zeven zelf om onderzoeksgeld vroegen. In totaal kwamen tien van de 49 aanvragen van leden van de beoordelingscommissie.
Uit de documenten van de benadeelde subsidieaanvrager, een onderzoeker uit het VU Medisch Centrum, komt naar voren dat zijn aanvraag voor een subsidie van 500.000 euro werd afgewezen door een commissie waarvan één lid zelf een concurrerende aanvraag had ingediend. Die aanvraag werd wel gehonoreerd. Na de conclusie van de bezwarencommissie kreeg de aanvrager alsnog subsidie. De commissie van ZonMw hield dat echter geheim voor de andere aanvragers, hoewel de bezwarencommissie van mening was om ook andere aanvragen opnieuw te laten beoordelen.
In een verklaring op de website zegt ZonMW zich niet in de berichtgeving te herkennen. Volgens ZonMW worden de berichten “eenzijdig gepresenteerd”. Na de affaire heeft ZonMw de controle op de naleving van de Gedragscode Belangenverstrengeling ZonMw verscherpt. Daarmee is “een transparante, onafhankelijke en deskundige beoordeling van de subsidieaanvragen gewaarborgd”.
Spanningsveld
Niettemin erkent ZonMW dat in de casus uit 2015, waarover Argos bericht, de Gedragscode Belangenverstrengeling ZonMw onvoldoende is nageleefd. “In de beoordelingscommissie zaten leden die zelf een aanvraag hadden ingediend in de betreffende subsidieronde”, aldus ZonMW. “De reden dat zo is gehandeld, komt voort uit het spanningsveld tussen enerzijds het vinden van commissieleden zonder enige betrokkenheid met subsidieaanvragen en -aanvragers en anderzijds benodigde deskundigheid van commissieleden. Dit spanningsveld speelt met name op gespecialiseerde vakgebieden of wanneer bevorderen van samenwerking tussen verschillende instituten en organisaties het doel van de subsidieronde is.” (ANP/Skipr)
