Zorgaanbieders hebben onvoldoende inzicht in de kosten en baten van informatietechnologie. Zo zijn ze niet in staat een prognose te geven van de ontwikkeling van de IT-uitgaven voor de komende drie tot vijf jaar. Daarbij zijn ze ook onvoldoende in staat de zorginhoudelijke meerwaarde van IT te realiseren. Dit constateert adviesbureau KPMG.
Met het oog op het groeiende belang van IT in de zorg is dit volgens Stan Aldenhoven, director bij KPMG “een zorgwekkende constatering”. Samen met KPMG-partner Jan de Boer stelde hij het boek samen ‘IT in de zorg, Probaat middel, maar lees voor gebruik de bijsluiter’. Het boek schetst de recente ontwikkeling van de informatietechnologie in de turbulente wereld van de zorg.
Hardnekkige problemen
Volgens Aldenhoven zullen Nederlandse zorginstellingen de komende jaren substantieel meer geld moeten investeren in digitale technologie om te kunnen voldoen aan de vraag naar betere en innovatieve zorgdiensten. Hierbij dienen zich echter enkele hardnekkige problemen aan, zoals het wijdverbreide gebruik van verouderde applicaties en eilandautomatisering.
Groei
De groeiende roep om transparantie is één van de ontwikkelingen die zorgaanbieders dwingt hun IT-infrastructuur aan te passen. “De huidige IT-systemen zijn hiervoor niet geschikt en moeten dan ook hoognodig worden vervangen”, zegt De Boer. “Bovendien zal de IT-organisatie moeten transformeren naar een servicegerichte organisatie die 24×7 werkt. Op dit moment liggen de werkelijke IT-uitgaven van een gemiddeld ziekenhuis rond 10 procent van de omzet. Met alle genoemde ontwikkelingen zullen deze uitgaven de komende jaren groeien naar 12 tot 14 procent. Het is dan ook van groot belang dat IT en informatiemanagement hoger op de agenda komen te staan.”
Strategisch onderscheid
Een van de concrete kwesties waar zorgaanbieders mee worstelen is volgens Aldenhoven de invoering van het elektronisch patiënten dossier (EPD). “Het EPD kan het verschil maken in de informatievoorziening – van een zorginstelling”, zegt Aldenhoven. “Het EPD bepaalt zowel de toegankelijkheid en uitwisselbaarheid van medische informatie als de transparantie van een zorginstelling. In de uitwerking van de informatiestrategie is het EPD een cruciaal systeem. Zorginstellingen doen er goed aan de informatievoorziening vanuit een brede context te bekijken en in te richten. Het gaat niet om het invoeren van IT, maar om het neerzetten van een betrouwbare informatievoorziening in zijn totaliteit. Zorginstellingen die hiertoe in staat zijn, kunnen zich strategisch onderscheiden van andere.”
Uniform kader
Het grote probleem bij de implementatie van het EPD is volgens Aldenhove dat er onvoldoende eenheid van taal is. “Alle partijen op het medisch inhoudelijk gebied moeten vanuit een uniform begrippen- en definitiekader met elkaar communiceren”, stelt Aldenhove. “Dit vergroot de patiëntveiligheid en versnelt het uitwisselen van informatie. Op dit moment is dit nog niet het geval en worden de medische gegevens in het EPD-systeem meestal nog vastgelegd in normale spreek- of schrijftaal. Hierdoor is het gebruik van het nieuwe EPD-systeem niets anders dan het digitaliseren van het papieren dossier en draagt het niet bij aan de overgang van analoog naar digitaal werken.”