Door onder andere een dreigend faillissement is de status van XONAR ongewijzigd fragiel. Maandelijkse voortgangsrapportages laten zien dat de gemeenten spreken van een zorgelijke situatie’. Een Woo-verzoek van 307 documenten zorgde ervoor dat de ‘puinhoop’ bij XONAR duidelijk werd. Dit meldt Follow the Money.
Instemmen
In eerste instantie stemden alle zestien Zuid-Limburgse gemeenten in om met XONAR een tienjarig contract aan te gaan. Vlak na deze instemming toonde XONAR een herstelplan, wat acht miljoen euro zou kosten. Hierin stond vast dat essentiële jeugdhulp werd afgestoten.
Interim-bestuurder
Langdurig financieel wanbeleid zorgde ervoor dat XONAR dichterbij faillissement kwam te staan. Tegelijkertijd was de omvang van de organisatie binnen de gemeenten zo groot, dat deze onmisbaar werd.
Hierdoor kreeg interim-bestuurder Karel Verweij de vrijheid om in te grijpen. Hij reorganiseerde grondig en liet de gemeenten opdraaien voor deze kosten.
Toen Verweij eind 2022 begon, was XONAR bezig met de aanbesteding in Limburg. De zestien gemeenten hadden besloten voor tien jaar gezamenlijk in te kopen, met een jaarlijks budget van 118 miljoen euro. Ze wilden het aantal jeugdhulpaanbieders verminderen van zo’n tweehonderd naar veertig.
Fuseren
In november 2022 liet Verweij aan de gemeenten weten welke onderdelen van XONAR moesten verdwijnen, waaronder dat een derde van het personeel ‘elders ondergebracht’ moest worden. Daarnaast moest XONAR fuseren met een andere jeugdzorgaanbieder. Dit alles moest betaald worden door de gemeenten, met een kostenplaatje van zo’n acht miljoen euro.
Eerder dit jaar annuleerden XONAR en Mondriaan hun fusieplannen.
Situatie ongewijzigd
Burgemeester van centrumgemeente Maastricht Annemarie Penn hield in 2023 een persconferentie waarin het herstelplan van Verweij gepresenteerd werd.
Ondanks dat Penn zich kritisch uitliet, verzocht ze gemeenten toch in te stemmen met het herstelplan om faillissement van XONAR te voorkomen.
De situatie is momenteel nog steeds fragiel. Afgelopen winter werd onder andere het ICT-systeem gehackt. De omzet blijft afnemen en door de teleurstellende verkoopopbrengst van vijf miljoen euro voor het vastgoed is een aanvullende bezuiniging van 1,7 miljoen euro nodig.