Figuren / Isolation
Het huidige model van zorginkoop laat onvoldoende ruimte voor kwaliteit en leidt tot hoge administratieve lasten. Om die reden bepleit de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) voor een vorm waarbij patiënten en cliënten samen met de zorgverlener die hun situatie goed kent, kunnen bepalen welke zorg zij nodig hebben en wie die zorg het beste kan geven.
De relatie patiënt-zorgverlener en hun keuzen worden daarmee leidend bij de inkoop van zorg. De RVS doet deze aanbeveling in het advies “Zorgrelatie centraal. Partnerschap leidend voor zorginkoop”.
Zorginkoop in de huidige vorm heeft niet gebracht wat er van werd verwacht, stelt RVS-voorzitter Pauline Meurs. “Inkopen op kwaliteit is onvoldoende van de grond gekomen. De vraag: wat heeft deze patiënt, in deze situatie, nodig, is naar de achtergrond geraakt. De nadruk is vooral op prijs en doelmatigheid komen te liggen. Uniforme regelingen hebben de overhand gekregen, voor de specifieke noden van de patiënt is te weinig ruimte. Het huidige proces van zorginkoop vraagt bovendien om een strakke en uitgebreide verantwoording met hoge administratieve lasten tot gevolg. Het is tijd om een andere weg in te slaan.“
Meerjarenafspraken
De RVS pleit voor een partnerschap tussen zorginkopers en zorgaanbieders. Het gaat erom samen op te trekken in het streven naar goede, passende zorg en te investeren in innovatie en preventie. Jaarlijks onderhandelen tussen zorginkoper en aanbieder over prijzen en volumes hoort daar niet bij. De RVS ziet meer in meerjarenafspraken tussen zorgverzekeraars en ziekenhuizen, waar nu al in de praktijk voorbeelden van te zien zijn. Als het aan de Raad ligt worden deze initiatieven de norm. Om dit te stimuleren doet de RVS enkele concrete aanbevelingen. Zo pleit de Raad er voor om alle klinische acute zorg door één zorgverzekeraar als regiovertegenwoordiger te laten inkopen. Ook zouden de initiatieven voor de invoering van persoonsvolgende bekostiging op grotere schaal ingezet moeten worden.
Informatie delen
Zorginkopers behouden hun huidige rol van onderhandelaar wel bij het inkopen bij leveranciers van geneesmiddelen en hulpmiddelen. Deze rol zou zelfs versterkt en uitgebreid moeten worden. Ook ziet de RVS een rol voor de zorginkopers in het delen van informatie. Zij hebben een schat aan informatie over prestaties van zorgaanbieders. Door deze informatie te delen kunnen zorgaanbieders van elkaar leren en worden zij uitgedaagd om de zorg en ondersteuning verder te verbeteren.
De RVS denkt dat een zorginkoopmodel gebaseerd op wederzijdse afhankelijkheid tussen partijen uiteindelijk ook positieve financiële gevolgen heeft. De huidige kaasschaafmethode leidt in elk geval sowieso tot niet meer dan een beperkte kostenbeheersing. Het echt anders organiseren van zorg zal leiden tot een fundamentele beheersing van de kosten, zo voorspelt de RVS, zeker op langere termijn.
