Vragenlijstonderzoek van het Nivel onder 580 zorgprofessionals laat zien dat zij hun eigen paraatheid voor een toekomstige pandemie gemiddeld een 6 als rapportcijfer geven. Tegelijkertijd geeft een meerderheid (74 procent) aan bereid te zijn om in de directe patiëntenzorg te werken bij een nieuwe pandemie. Ongeveer een derde van hen is zeker over de eigen kennis van infectieziekten.
Covid-19
Zorgprofessionals die tijdens de coronapandemie zorg verleenden aan mensen met covid-19, geven hun eigen pandemische paraatheid een hoger cijfer (gemiddeld 6,1) dan degenen die dat niet deden. Deze laatsten geven hun pandemische paraatheid gemiddeld een 5,2.
Zorgcollega’s
Zorgprofessionals zijn positiever over de eigen paraatheid dan over die van anderen. Ongeveer drie kwart van de zorgprofessionals reageert positief op de stelling: ‘Als ik denk aan een toekomstige pandemie, dan heb ik vertrouwen in mijn vermogen om met stress om te kunnen gaan tijdens de uitbraak’. Op de vier stellingen over pandemische paraatheid van collega’s of de organisatie zijn zorgprofessionals minder positief. Slechts een op de vier geeft aan het gevoel te hebben dat de organisatie erg goed voorbereid is om met de pandemie om te gaan. En maar twee op de vijf zijn het eens met de volgende stelling over collega’s: ‘Als ik denk aan een toekomstige pandemie, heb ik er vertrouwen in dat als ik besmet raak, ik kwalitatief goede zorg zal krijgen’.
Behoefte aan scholing
Ongeveer een op de drie zorgprofessionals is er zeker van voldoende kennis te hebben over infectieziektebestrijding. Degenen die tijdens de pandemie zorg verleenden aan mensen met een covid-19-infectie, zijn vaker dan andere zorgprofessionals zeker van hun kennis over het gebruik van beschermingsmiddelen in de zorg voor patiënten met een infectieziekte (66 procent versus 49 procent). Zorgprofessionals zijn minder vaak zeker over hun kennis over infectieziekten, maar ook daarbij is er een soortgelijk verschil tussen degenen die wel en niet zorg verleenden aan covid-19-patiënten (37 procent versus 22 procent). De helft van de zorgprofessionals heeft behoefte aan scholing over infectieziektenbestrijding en pandemische uitbraken.
Pandemie
Op het vlak van pandemische paraatheid valt dus zeker winst te behalen onder de groep zorgprofessionals, zo stellen de onderzoekers van het Nivel. Voor de pandemische paraatheid van zorgprofessionals is het essentieel dat zij beschikken over voldoende kennis over infectieziektebestrijding en pandemische uitbraken. Deze kennis kunnen zij inzetten om zichzelf en anderen te beschermen tegen infecties.
Nivel
In maart en april 2024 is een online vragenlijst uitgezet onder verpleegkundigen, verzorgenden, begeleiders en praktijkondersteuners. Deelnemers zijn geworven via oproepen op LinkedIn en onder deelnemers van het landelijke Nivel Panel Verpleging & Verzorging, dat is gefinancierd door het ministerie van VWS. In totaal vulden 580 zorgprofessionals de vragenlijst in.
Charlotte de Schepper
Goed om dit inzichtelijk te hebben, met dit onderzoek. Oud-zorgprofessionals die zich aansluiten bij de Nationale Zorgreserve bieden wij kosteloos trainingen aan (zoals virale infecties, urgentie denken, palliatieve zorg) zodat zij bevoegd en bekwaam blijven om in crisistijd de zorg te ondersteunen. Daar hoort ook bij dat zij stressbestendig zijn en voldoende kennis over infectieziekten hebben bijvoorbeeld.