Koning Willem-Alexander leest de troonrede voor aan leden van de Eerste en Tweede Kamer op Prinsjesdag. Foto: ANP/Robin van Lonkhuijsen
Door meerdere partijen wordt positief gereageerd op de aandacht voor bestaanszekerheid en armoedebestrijding. Ruth Peetoom, voorzitter van de Nederlandse ggz: “Dat is vanuit het oogpunt van de ggz belangrijk.” Ook volgens de voorzitter van de Federatie Medisch Specialisten, Piet-Hein Buiting, kan dit preventief werken op de gezondheid van mensen in moeilijke omstandigheden.
Lees meer over de belangrijkste punten uit de begroting 2024, onder meer IZA, preventie, BIG, huisartsen en wmo.
Inzetten op mentale gezondheid
De overheid moet meer aandacht besteden aan de geestelijke gezondheid van mensen. Dat meldt de Nederlandse ggz, de koepelorganisatie voor de geestelijke gezondheidszorg, in een eerste reactie op de troonrede en de Miljoenennota. Volgens Ruth Peetoom, voorzitter van de branchevereniging, is het duidelijk dat als de samenleving op de huidige voet doorgaat, steeds meer mensen mentaal zullen vastlopen. “Mentale gezondheid moet daarom in de besluitvorming van alle beleidsdomeinen meegewogen worden. Denk aan partijen in de schuldhulpverlening, werk en inkomen, onderwijs en huisvesting. Daar moet de overheid nu serieus werk van gaan maken.”
Ook volgens het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) en MIND moet er meer aandacht komen voor de mentale gezondheid.
Mentale gezondheid jongeren
In de Troonrede was aandacht voor preventie en de mentale gezondheid van jongeren, waarbij de Koning de prestatieruk in de samenleving benadrukte. “Goed dat de jongeren bij dit kabinet in beeld zijn.” De sector vindt het daarnaast ook belangrijk dat werken aan een mentaal gezonder Nederland prominent op de agenda staat voor alle volwassenen. “We zijn nieuwsgierig hoe het kabinet dit aan gaat pakken, zowel financieel als waar het gaat om activiteiten.”
Ook Jeugdzorg Nederland is tevreden met de aandacht in de Troonrede voor het welbevinden van en de prestatiedruk bij jongeren.
Stap in de goede richting
ActiZ noemt de minder hoog uitvallende bezuinigingen op de ouderenzorg “een stap in de goede richting”. Uit de Miljoenennota blijkt dat het demissionaire kabinet komend jaar 225 miljoen euro minder bezuinigt op verpleeghuiszorg. ActiZ-voorzitter Anneke Westerlaken: “Desondanks blijven er bezuinigingen en maatregelen met financiële impact. En blijft onze vrees dat het de herinrichting van de ouderenzorg eerder vertraagd dan versneld.”
Ouderenzorgorganisaties roepen daarom het demissionaire kabinet op om de zorg voor ouderen niet in de steek te laten. Westerlaken: “Er moet nog altijd veel meer worden gebouwd voor ouderen, zodat ze kunnen wonen op een plek die ondersteunt bij goed oud worden. Er moet worden geïnvesteerd in een samenleving waar mensen meer naar elkaar omzien, de regeldruk in de zorg moet omlaag en de loonruimte voor verpleegkundigen en verzorgenden juist omhoog.”
De Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde (Verenso) is geschokt dat er in de stukken van Prinsjesdag opnieuw weinig aandacht is voor de behandeling van kwetsbare ouderen met complexe problemen.
Donkere wolken door forse bezuinigingen
Dat er extra geld beschikbaar komt om de werkdruk in de jeugdbescherming te verlagen was al eerder bekend. De problemen in de jeugdhulp en jeugdbescherming zijn groot. Met de Hervormingsagenda Jeugd en het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming liggen er belangrijke plannen om het jeugdzorgstelsel fors te verbeteren.
Jeugdzorg Nederland is daar blij mee, maar volgens voorzitter van Jeugdzorg Nederland Ronnie van Diemen zal het “nog een hele tijd duren voor deze plannen leiden tot merkbare verbeteringen in de praktijk, terwijl de problemen nu heel groot zijn. Juist de meest kwetsbare kinderen en gezinnen en hun hulpverleners zijn daarvan de dupe.”
Van Diemen heeft twee grote zorgen bij de Prinsjesdagplannen. “Er moet op korte termijn meer gebeuren om de grootste en meest urgente problemen in de jeugdzorg aan te pakken, maar op de verlaging van de werkdruk voor de jeugdbescherming na lezen we hier niets over terug in de Prinsjesdagplannen. Ook boven de plannen voor de langere termijn hangen donkere wolken, in de vorm van forse ingeboekte bezuinigingen.”
Jeugdzorg Nederland is blij dat het kabinet armoede wil bestrijden. “Schulden, armoede en de gevolgen hiervan, zoals stress en dakloosheid, hebben grote impact op gezinnen. Het aanpakken van deze problemen helpt deze gezinnen en helpt daarmee ook om de druk op het jeugdstelsel te verlichten”, aldus Van Diemen.
Inzet bestaanszekerheid bij preventie
Volgens de Federatie Medisch Specialisten (FMS) bevat de Miljoenennota weinig verrassingen. Wel is federatievoorzitter Piet-Hein Buiting blij met de aandacht voor bestaanszekerheid en armoedebeleid. “Hier gaat een sterke preventieve werking van uit naar de gezondheid van mensen in moeilijke omstandigheden.”
Buiting verwacht actie van de politiek op het tekort aan personeel en de hoge administratielast voor zorgverleners. Ook moet volgens de voorzitter de financiering van samenwerking tussen de eerste en tweede lijn passend zijn. En innovatie moet gestimuleerd worden. Ten slotte benadrukt Buiting dat voor goede zorg patiëntgegevens altijd en overal toegankelijk moeten zijn.
