AppleMark
Zorgverzekeraars laten zelfstandige zorgprofessionals links liggen bij de zorginkoop. Dat stelt De Zorgprofessional. Volgens de coöperatieve vereniging blijkt uit de inkoopdocumenten 2016 dat zeven van de negen verzekeraars zzp’ers uitsluiten van het leveren van zorg in natura.
Uit de inventarisatie van de inkoopdocumenten blijkt volgens De Zorgprofessional dat alleen CZ en Menzis een kleine ruimte hebben gereserveerd voor zelfstandige wijkverpleegkundigen op niveau 5, maar volgens de belangenclub van zzp’ers is er voor hen feitelijk geen ruimte om volledige zorg te bieden aan hun cliënten. Verpleegkundigen van lagere niveaus hoeven sowieso niet op een contract te rekenen.
De afgelopen twee jaar was er voor zzp’ers juist wat meer contractuele speelruimte ontstaan dankzij de pilot AWBZ Zorg in natura. De regeling , waar bijna tweeduizend zzp’ers aan deel namen, is inmiddels stop gezet. Zelfstandigen die nu in aanmerking voor een contract willen komen, moeten zich aanmelden als nieuwe zorgaanbieder, voor wie dezelfde voorwaarden gelden als voor reguliere aanbieders.
“Daar wringt de schoen”, reageert voorzitter Karel Hoenderdos van De Zorgprofessional. “Want aan een aantal van die voorwaarden kunnen zzp’ers gewoon niet voldoen.” Zo moeten zzp’ers over een toelating op grond van de Wtzi beschikken, inclusief de bijhorende governance-code. Die kunnen ze alleen krijgen door collectief op te treden, maar daarmee ontstaat er volgens de fiscus weer een dienstverband dat niet past bij het ondernemerschap.
Zwakke schakel
“Zelfstandige zorgprofessionals kunnen alleen nog in onderaannemerschap zorg in natura verlenen”, stelt Hoenderdos. “En dat is fiscaal juist de zwakke schakel geweest. De belastingdienst beschouwt dat nog steeds als schijnzelfstandigheid, of de nieuwe term: resultaatgenieter. De vrije markt en de vrije contracteerruimte betekenen in de praktijk geen enkele vrijheid voor het zelfstandig professioneel verlenen van zorg.”
Volgens Hoenderdos staat het optreden van de zorgverzekeraars en de fiscus haaks op nieuwe wet- en regelgeving die juist meer ruimte biedt aan kleinschalige zorgverleners. “Verzekeraars maken het onmogelijk voor ZZP’ers in de zorg een contract aan te gaan”, vindt Hoenderdos. “Ondanks politieke druk en publicaties van het ministerie drukt de zorgverzekeraar nu een hele sector uit de markt.”
Onbereikbaar
Hoenderdos is verbolgen over het feit dat zorgverzekeraars weigeren met zzp’ers in overleg te treden, ondanks herhaalde handreikingen van De Zorgprofessional. Ook branchevereniging Zorgverzekeraars Nederland (ZN) is volgens Hoenderdos onbereikbaar. Hoenderdos: “Met de sector vindt geen enkel overleg plaats. Het negeren van een hele beroepsgroep is het tegenovergestelde wat de nieuwe zorgwetgeving voor ogen had: meer ruimte voor kleinschalige zorg op maat, ruimte voor innovatie, cliënt gestuurd inspelen op vraag en behoeften, acteren op cliënttevredenheid, allemaal zaken waarin juist de zelfstandige zorgprofessional een aantoonbare meerwaarde biedt.”
Hoenderdos vermoedt dat de zorgverzekeraars van zzp’ers af willen omdat ze het lastig vinden om zaken te doen met duizenden verschillende aanbieders. Toch is dit efficiency-argument volgens Hoenderdos incorrect. “Er zijn inmiddels voldoende mogelijkheden tot collectieve borging van kwaliteit en geautomatiseerde declaratiesystemen”, aldus Hoenderdos.
