‘Als je vitaliteit centraal stelt, ben je gewoon een betere werkgever’

Hoe zorgverlener Envida aan de slag gaat met duurzame inzetbaarheid.

Vitaliteit is meer dan een project van HR en vraagt om een heel andere manier van denken, vinden ze bij Envida. Guido Sauren is Directeur HR van de Limburgse zorginstelling: ‘Alleen al door het over vitaliteit in plaats van verzuim te hebben, zorg je voor een ander gesprek. En een veel constructievere benadering van je collega’s en het probleem. Want wat je aandacht geeft, groeit.’ Envida liet onderzoeken hoe de medewerkers bevlogen hun werk kunnen doen. ‘

Vergrijzing en ontgroening is een serieuze uitdaging

‘Een derde van onze medewerkers in de thuis- en verpleegzorg is 55 jaar of ouder en de arbeidsmarkt is erg krap. Vergrijzing en ontgroening is een serieuze uitdaging hier in Maastricht en Heuvelland. Daarom is het noodzakelijk dat we onderzoeken hoe we de vitaliteit van medewerkers kunnen vergroten. Voor duurzame inzetbaarheid, zodat onze collega’s met plezier kunnen blijven werken. Maar ook om nieuwe collega’s aan te trekken. Want als je vitaliteit, en dus je medewerkers, centraal stelt, ben je gewoon een betere werkgever.’

Mouwen opstropen

Om een betere werkgever te worden, moet er wel iets veranderen in de cultuur volgens Sauren: ‘In de zorg leven we heel erg in de waan van de dag. Logisch, want elke dag belanden er vanzelf nieuwe taken op ons bordje. Dus mouwen opstropen en werken. Maar daardoor komen we ook vaak met oplossingen voor de korte termijn. Willen we verzuim verlagen? Dan trekken we de teugels aan. Twee dagen ziek? Tijd voor je eerste gesprek. Maar daar los je het onderliggende probleem niet mee op. Op de langere termijn zorgt zo’n aanpak zelfs voor meer verzuim en uitval. Daarom moeten we in gesprek met onze werknemers om uit te vinden hoe we een goede balans tussen belasting en belastbaarheid kunnen organiseren.’ Samen met de bestuurder geeft Sauren het goede voorbeeld. Ze nodigen werknemers die al langer thuiszitten uit voor een gesprek: ‘We vragen dan alleen: hoe gaat het en wat kunnen wij voor je doen, zodat je weer met plezier aan het werk kan? Op die manier zijn we betrokken, hebben we een positief gesprek over vitaliteit en weten we wat we kunnen doen voor die werknemers.’

Grondig onderzoek

In totaal werken er bij Envida 3500 medewerkers. Best een klus om uit te vinden wat zij allemaal nodig hebben om vitaal aan het werk te kunnen. Daarom heeft Envida de hulp van consultants ingeschakeld die vaker met dit bijltje hebben gehakt. Sauren: ‘Loyalis heeft veel ervaring met vitaliteit en duurzame inzetbaarheid én kent de branche. Daarnaast hebben ze de tijd en middelen om een grondig onderzoek te doen in de hele organisatie.’ Mariska Welzen van Loyalis voerde het onderzoek bij Envida uit, samen met hoogleraar Strategisch Human Resource Management, Tinka van Vuuren. Welzen: ‘Eerst hebben we bij 65 collega’s van Envida verkend wat volgens hen duurzame inzetbaarheid is en wat we precies willen onderzoeken. De hoofdvraag van het onderzoek werd: wat zorgt ervoor dat iemand bevlogen is op zijn werk? We onderzochten bijvoorbeeld wat de energiegevers en energievreters zijn en hoe betrokken collega’s zijn bij hun werk.’

Task crafting en aandacht

Welzen: ‘Maar liefst 90% van de medewerkers is erg betrokken bij de organisatie. Dat is goed nieuws. De bevlogenheid is 13%, daar is nog winst te behalen. Een groot deel zit nog in de comfortzone. Zaak om te zorgen dat die groep bevlogen raakt. Er zijn twee opvallende zaken waar de organisatie meteen mee aan de slag kan. In de eerste plaats zouden werknemers graag meer invloed hebben op de inrichting en uitvoering van hun werk. Task crafting noemen we dat. Dat vraagt van de werkgevers om meer ruimte te geven en van werknemers om meer eigen regie te nemen. Het tweede punt is aandacht en erkenning van de leidinggevende. Daar krijgen medewerkers enorm veel energie van. Daarvoor moet je op een andere manier gaan managen, met meer aandacht voor – de vitaliteit van – de individuele werknemer.’ Sauren: ‘Dit zijn heldere adviezen. Het vraagt wel om verandering in de manier van werken. En daar gaan we mee aan de slag. Dat moet ook. Collega’s hebben namelijk de tijd en moeite genomen om mee te werken aan het onderzoek. Dan moeten wij nu doorpakken en zorgen dat we vitaliteit in de praktijk gaan brengen.’