Het ziekenhuis van Morgen komt eraan. Eén van de ontwikkelingen daarbinnen is de opkomst van de persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Het staat vast dat ziekenhuizen gegevens gaan ontsluiten naar PGO’s: in het onderhandelaarsakkoord medisch specialistische zorg is 75 miljoen euro gereserveerd voor gegevensontsluiting naar PGO’s, met behulp van MedMij. En omdat de politiek de PGO heeft omarmd.
Het nut van een PGO voor de patiënt is evident: het vergroot de patiëntbetrokkenheid en het inzicht in relevante gezondheidsdata. Ziekenhuizen doen er verstandig aan om nu aan de slag gaan met PGO’s gezien de grote veranderingen die dit met zich mee gaat brengen.
Wat betekent de opkomst van PGO’s voor ziekenhuizen?
Patiëntgegevens worden op veel verschillende plekken opgeslagen, zoals bij de huisarts, de apotheek en ziekenhuizen. Op dit moment worden deze gegevens nog weinig tot niet gedeeld met de patiënt. En als het al gebeurt, dan is het gefragmenteerd vanuit één zorgverlener. De opkomst van PGO’s gaat hier verandering in brengen: dit gaat ervoor zorgen dat een patiënt al zijn medische gegevens, vanuit meerdere bronnen, op één plek kan verzamelen, beheren en delen.
Wat betekent dat voor het ziekenhuis?
- Een goed geïnformeerde en betrokken patiënt: Een patiënt krijgt meer inzicht in eigen medische gegevens. Dit kan hem of haar helpen het ziektebeeld beter te begrijpen en om hiermee om te gaan. Een patiënt kan zich beter voorbereiden op het consult met de arts. Hierdoor verandert het gesprek tussen arts en patiënt. De patiënt zal meer inhoudelijke kennis hebben waardoor de arts meer vragen moet beantwoorden, omgaan met de eigenwijze patiënt die wellicht al een eigen diagnose heeft gesteld of zijn eigen zorgverlener wil kiezen. Omdat de patiënt meer eigen gegevens kan inzien en gegevens kan combineren, kan de patiënt zelf controleren en meer eigen regie nemen. Hierdoor kunnen fouten worden voorkomen, bijvoorbeeld op het gebied van medicatie.
- Toegang tot meer medische informatie: De patiënt heeft de mogelijkheid om zelfmeetgegevens toe te voegen aan het PGO en deze te delen. Een patiënt kan zijn of haar dagelijks gemeten bloeddruk- en insulinewaarden beschikbaar stellen voor de arts. Doordat de arts toegang heeft tot meer medische informatie over de patiënt, krijgt de arts een completer beeld van de gezondheid van een patiënt. Deze gegevens ondersteunen bij het stellen van diagnoses en het bepalen van interventies. Bepaal als ziekenhuis welke zelfmeetgegevens je straks via het PGO wil ontvangen om het zorgproces zo goed mogelijk te ondersteunen.
Her en der zijn geluiden te horen over ‘de PGO-verplichting’ en ‘weer een IT-feestje’. Maar de PGO-ontwikkeling biedt ons inziens vooral kansen om zorg beter te maken. En is daarmee van toegevoegde waarde voor het ziekenhuis. Informatie-uitwisseling kan ondersteuning geven aan de bestaande zorgprocessen en helpen bij het leveren van de beste zorg.
Waarmee moet een ziekenhuis vandaag nog beginnen?
- Bepaal hoe de ontwikkeling van PGO’s past bij de visie van jouw ziekenhuis en welke voordelen het ziekenhuis daarmee kan realiseren.
- Maak er geen ‘IT-feestje’ van, maar zorg dat de PGO-ontwikkeling breed gedragen wordt en dat medewerkers erop voorbereid zijn. Het onlangs gepubliceerde handboek online inzage is hiervoor een goed hulpmiddel.
- Ga aan de slag met je artsen en neem bestaande onzekerheden weg. Vragen zoals ‘wat gaat de patiënt met zijn gegevens doen?’ en ‘heeft de patiënt wel de vaardigheden om hiermee om te gaan?’ verdienen alle aandacht en zorgvuldigheid. Besteed daarnaast aandacht aan de (digitale) vaardigheden van de artsen om hier ook goed mee overweg te kunnen.
- Pluk de vruchten van PGO’s; maak de koppeling met andere e-health toepassingen, zoals zelfmetingen, monitoring op afstand en zelfmanagement.
- Informeer de patiënt. De patiënt heeft weinig ervaring met het gebruiken van medische gegevens. Onderdeel van de beste zorg leveren, is het wegwijs maken van de patiënt in de PGO-ontwikkeling.
Geef invulling aan het ziekenhuis van Morgen. Het ziekenhuis gaat veranderen en PGO’s gaan daarin een grote rol spelen. Nú is het moment om het ziekenhuis hiervoor klaar te maken.
Over de auteurs
Herbert Fetter en Anouk Blanken zijn consultant bij Morgens, een adviesbureau dat organisaties helpt bij verbetertrajecten, gericht op het versterken van hun ‘vooruitgangskracht’ zodat ze klaar zijn voor de uitdagingen van Morgen.
