Instellingen, beleidsmakers, maar vooral zorgverleners worstelen er al jaren mee: hoe verkorten we de wachttijden in de jeugdhulp? Om daar antwoorden voor te vinden, organiseerden Tenzinger en 6Gorilla’s, samen met jeugdhulpinstelling Levvel, op 3 november een Design Challenge binnen de Amsterdamse jeugdhulp. Onder andere iHub, Altra, Philadelphia, Gemeente Amsterdam, Jeugdbescherming Amsterdam, Jeugdplatform Amsterdam, Stichting JA!, Sigra en Ouder Kind Team werkten mee. Tientallen psychologen, zorgbestuurders, dataspecialisten, ervaringsdeskundigen, verwijzers, gemeenteambtenaren en andere stakeholders kwamen overdag in multidisciplinaire ‘snelkookpan-sessies’ bij elkaar. De resultaten werden onderling gepitcht en ’s avonds tijdens Campus Tenzinger besproken door bestuurders van verschillende jeugdhulpinstellingen. De rode draad? Jeugdhulp is een complexe matrix, maar een combinatie van data plus een persoonlijke ‘makelaar’ kan veel mogelijkheden bieden om jongeren – en ouders! – te leiden naar wat zij zelf de beste oplossingen vinden.
Menukaart en makelaar
Zie niet alles meteen als ‘zorg’, was een van de belangrijkste inzichten. Oplossingen op het gebied van schuldhulpverlening en lotgenotencontact, maar ook op het gebied van mindfulness en sport kun je al meteen aanbieden. Nog voordat iemand op een wachtlijst komt. Daarnaast is het zaak om de jeugdhulp zo fragmentarisch te zien als die tegenwoordig is opgebouwd. Iemand op een wachtlijst zetten voor een bepaald product en als dat niet werkt weer van voren af aan beginnen, is niet meer van deze tijd.
Eigenlijk zou de aanpak helemaal moeten worden omgedraaid. Leg de focus op wat iemand nodig heeft en niet op wat het aanbod is. Er zijn heel veel verschillende (deel)oplossingen en een functie met algoritmen à la huizensite Funda zou precies kunnen vinden wie waar behoefte aan heeft, zeker als die wordt gecombineerd met een persoonlijke ‘gebiedsmakelaar’ of matchmaker (in vlees en bloed). Maar ook een app als Tinder, vaak verbasterd tot ‘Kinder’, werd genoemd. Want het draait tenslotte om de klik tussen hulpvrager en hulpverlener.
Verwachtingenmanagement is belangrijk, zo bleek uit de ‘client-journey’ door de jeugdhulp. Dus monitor de voortgang en hou mensen die op een wachtlijst staan op de hoogte. Of beter nog: laat mensen zelf monitoren. En laat ze zelf bekijken welke oplossingen uit de menukaart voor hun zinvol kunnen zijn. De bouwstenen voor zo’n systeem worden aangedragen door de DREAMS-vragenlijsten te koppelen aan data over geslaagde behandelingen.
Inspirerende ideeën
Muriel Bos, directeur Zorg van Levvel, was verheugd over de vele ideeën en ingrediënten die tijdens de Design Challenge naar boven kwamen. “De aanpak van de wachttijdenproblematiek vraagt om een nieuw elan. Dat is er zeker! Er liggen nu een aantal concrete oplossingen op tafel. Het is bijzonder om te zien dat die niet alleen liggen op het gebied van techniek, maar vooral op het gebied van samenwerking. We moeten met elkaar aan de slag.” Het is niet makkelijk om het veelkoppige monster in de jeugdhulp aan te pakken, vindt datascientist David Tom, directeur van 6Gorilla’s. Maar de eerste stappen zijn gezet. “De vraag is nou eenmaal veel groter dan het aanbod. Met hulp van data én mensen kan de jeugdhulp beter worden georganiseerd. Ik heb daar vandaag hele inspirerende dingen over gehoord.”