Een nieuwe heup en dezelfde nacht nog in je eigen bed slapen? Voor een leek klinkt dat misschien te mooi om waar te zijn, maar in feite is het gewoon een kwestie van goed teamwork, zegt orthopeed Stephan Vehmeijer van Xpert Clinics, een keten van meer dan 40 klinieken verspreid over heel Nederland. “Als alle handelingen op elkaar zijn afgestemd en er een goed pijnprotocol is, kan de patiënt in principe na de operatie weer naar huis. En uiteindelijk kiezen de meeste mensen daar ook voor.”
Relatief gezond
Vanzelfsprekend moet de patiënt wel relatief fit en gezond zijn, aldus Vehmeijer, die al tien jaar ervaring heeft met dagbehandelingen. Mensen met bijvoorbeeld hartafwijkingen blijven een nachtje in de kliniek in Rotterdam of Rozendaal (waar Xpert Clinics al langer dagbehandeling van de heup aanbiedt). Ook moet er thuishulp zijn die eerste nacht na de operatie, of dat nu van een partner, zoon, dochter of buurvrouw is.
Op de dag zelf is de patiënt een uur voor de operatie in de kliniek, vertelt Vehmeijer. Na een laatste check geeft de anesthesist een ruggenprik en volgt de operatie, die doorgaans zo’n drie kwartier duurt. Terug op de afdeling is er direct iets te eten, en zodra de patiënt de benen weer kan bewegen, gaat hij of zij het bed uit om te oefenen met een hoge rollator. “Eén, twee uur na de operatie lopen de meeste patiënten alweer op krukken,” zegt Vehmeijer. “Onze fysiotherapeut helpt daarbij en geeft ook instructies voor het revalidatietraject. De laatste test is traplopen: als patiënten dat kunnen, zijn ze wat ons betreft in orde om naar huis te gaan.”
Nazorg is belangrijk
Natuurlijk betekent dagbehandeling niet dat het allemaal een fluitje van een cent is, waarschuwt Vehmeijer. Dagbehandeling of niet, in de dagen en weken na een heupoperatie heeft een patiënt meestal behoorlijk veel pijn. “Daarom is de rol van de fysiotherapeut en de verpleegkundige direct na de operatie ook zo belangrijk,” zegt Vehmeijer. “Zij leggen patiënten uit hoe noodzakelijk het is om te blijven bewegen, en laten zien wat voor oefeningen ze kunnen doen. Dat scheelt ook weer in de nazorg – sommige patiënten hebben zelfs helemaal geen fysiotherapie meer nodig.”
Dagbehandeling vereist naadloze samenwerking, benadrukt Vehmeijer. “Als de anesthesist een iets hogere dosis ruggenprik geeft, duurt het langer voordat de patiënt uit bed kan, wat weer betekent dat de fysiotherapeut pas later aan de slag kan, enzovoorts. Binnen een relatief kleine, gespecialiseerde organisatie als Xpert Clinics is het veel makkelijker om al die processen goed op elkaar af te stemmen dan bijvoorbeeld in een groot ziekenhuis. De lijnen zijn kort, en de fysieke afstand is klein. Behandelaren zijn daardoor flexibeler en meer bereid om te denken aan het belang van hun collega’s.”
Herstelproces thuis
Vehmeijer is ervan overtuigd dat dagbehandeling het verdere herstelproces bevordert. “De meeste mensen slapen natuurlijk liever thuis, in hun vertrouwde omgeving, wat al enorm veel uitmaakt. Maar ook puur medisch gezien is een ziekenhuis of kliniek niet de beste plek om te verblijven als je bent geopereerd. Er zijn bijvoorbeeld ziekenhuisbacteriën die je liever niet tegenkomt.”
Dagbehandeling valt – voor alle duidelijkheid – gewoon onder verzekerde zorg, net als de meeste andere behandelingen die Xpert Clinics aanbiedt (o.a. hand- en polszorg, orthopedie, oogzorg en proctologie). Maar anders dan in bijvoorbeeld het ziekenhuis, waar de wachttijd voor een heupoperatie al snel een paar maanden is, kan een patiënt bij Xpert Clinics binnen twee weken worden geholpen. Vehmeijer verwacht dan ook dat steeds meer van dit soort ‘planbare zorg’ in zelfstandige klinieken zal plaatsvinden. “Wij zijn altijd bezig met de vraag: kan onze zorg beter, slimmer, vriendelijker? Maar vooral: wat is goed voor de patiënt? Zo’n dagbehandeling is daar natuurlijk een heel goed voorbeeld van.”
Patiënt aan het woord
Benieuwd naar de reactie van een tevreden patiënt van de heup in dagbehandeling? Dhr. Elling vertelt: “Dat je thuis kunt herstellen is fijner, dat vind ik zeker een pluspunt van dit protocol. Je slaapt in je eigen bed toch rustiger, alhoewel het best gezellig was in de kliniek. Ik heb er leuke gesprekken gehad met de andere patiënten. Ook wil ik graag een compliment geven aan het hele team, de samenwerking straalt er aan alle kanten vanaf en dat is erg prettig. Je ziet de hele dag dezelfde mensen, iedereen kent je naam en je dossier, je merkt gewoon dat het goed marcheert.”
Het volledige ervaringsverhaal van Dhr. Elling lees je hier.
