Gastheer Wouter de Jong draaide de normale gang van zaken bij een prijsuitreiking om. Hij riep de vertegenwoordigers van de maar liefst vijftien genomineerde organisaties naar een vol podium. Zo liet hij De Samen Voorop Awards starten met een staande ovatie in plaats van ermee te eindigen. Deze actie leverde een vol podium op. Dit is een consequentie van de keuze van VGZ om hun awards uit te breiden. De Samen Voorop Awards zijn in de plaats gekomen van de Zinnige Zorg Awards. Naast prijzen voor zinnige zorg zijn er nu ook prijzen voor duurzame zorg en gezondheid. Ceo Marjo Vissers van de Coöperatie VGZ legde uit waarom. De drie categorieën sluiten aan bij thema’s uit de nieuwe strategie van de zorgverzekeraar. Om de zorg toekomstbestendig te maken zijn volgens Vissers op al die fronten vernieuwers ‘met durf en doorzettingsvermogen’ nodig.
Michelinmoes
De eer was aan chief health officer van de Coöperatie VGZ, Cas Ceulen om de eerste categorie aan te kondigen: Samen voorop in gezondheid. Als eerste van de genomineerden vertelde directeur services Ellen Vingerhoets van Amarant over hun project Puur Culinair. Ze maken gezonde moezen voor mensen met kauw- en slikproblemen. Deze zijn verkrijgbaar in meerdere smaken, zoals pannenkoek met appeltjes en stroop. Stuk voor stuk is zo’n moes een voedzame en vezelrijke maaltijd die ook nog eens lekker is. “Een Michelin-moesje”, volgens De Jong. Na de moes was het tijd voor moeders. Moeders informeren moeders is een programma van het Centrum voor Jeugd en Gezin in Den Haag. Vrijwillige moeders helpen (aanstaande) moeders van jonge kinderen met de opvoeding en regelingen. De match vindt plaats op basis van taal en levenservaringen. Uit de warme woorden van een geholpen moeder bleek de grote meerwaarde van het project.
Psycho-educatie
Toch waren de meeste stemmen in de categorie gezondheid naar Gezonde leefstijl in klinische ggz gegaan. Dit is een programma van GGz Centraal die mensen met psychische klachten helpt bij het aanleren en volhouden van een gezonde leefstijl. Een team helpt clienten op tijd op te staan, samen te eten, een ochtendwandeling te maken en actief te blijven. Gezondheidspsycholoog Jeroen Deenik vertelde dat het prijzengeld van 10.000 euro wordt besteed aan begrijpelijke en laagdrempelige psycho-educatie over leefstijl voor de ggz-doelgroep. “Daarmee kunnen we mogelijk veel ellende voorkomen in de langdurige zorg.”
Medicijnverspilling
De prijs die als tweede werd uitgereikt was de Samen Voorop in Duurzame Zorg Award. Chief people & sustainability officer Jojanneke Goedings van VGZ legde uit dat duurzaamheid meer is dan milieuvriendelijk zijn. De verzekeraar vat het zelf samen met de termen groen, gelijk en gezond. Goedings vindt dat de zorg niet alleen op duurzaamheid moet inzetten vanwege het milieu, maar ook vanwege de gezondheid. Klimaatverandering en vervuiling – waar de sector zelf fors aan bijdraagt – maken immers ook ziek. Onder de genomineerden bij deze award zaten diverse duurzame koplopers. Het Radboudumc had Freezer Challenge van hoogleraar epidemiologie Teun Bousema ingezonden. Door de koeling 10 graden Celsius van vriezers lager te zetten – besparen zij 25 procent energie en 45 ton CO2 op jaarbasis. Al even veel impact heeft het project Wasbare operatiemutsen van het Amsterdam UMC. Selma Bons en Niek Sperna Weiland vertelden hoe zij met linnenfabrikant Cleanlease herbruikbare operatiemutsen hebben ontwikkeld. Als iedere collega deze gaat dragen, gebruiken ze niet langer 100.000 maar slechts 500 mutsen per jaar. Uit een levenscyclusanalyse is gebleken dat de herbruikbare muts zo’n 60 procent minder CO2 -uitstoot oplevert dan de wegwerpmuts.
Paarse krokodillen
Uiteindelijk koos het publiek voor Pharmaswap met hun Deelmarktplaats voor medicijnen. Hier kunnen ziekenhuisapothekers medicatie die over de datum dreigt te raken uitwisselen. Daarmee wordt het onnodig weggooien van dure medicijnen voorkomen. Initiatiefnemers Jelmer Faber (BovenIJ-ziekenhuis) en Piter Oosterhof (OLVG) hebben in vier jaar tijd een derde van de markt – apothekers en groothandels – aan hun initiatief weten te binden. Onderweg waren nogal wat paarse krokodillen te overwinnen, vertelde Oosterhof in zijn dankwoord. “Wij zijn nog niet zo oud, maar vier jaar strijden voelt heel erg lang.” Hij riep op om in de zorg meer duurzame daadkracht te laten zien en wil met VGZ in gesprek over het voorkomen van medicijnverspilling. Pharmaswap gaat het prijzengeld gebruiken om internationaal uit te breiden.
Oeraward
De award voor Zinnige Zorg had als ‘oeraward’ het voorrecht om het slotstuk van de avond te zijn. Uit negen genomineerden was door de internetstemmers een topvijf gekozen. Die maakten indruk in hun pitches. Een mooi emotioneel moment vond plaats toen een mantelzorger haar mantelzorgcoach omhelsde als dank voor haar meeleven. Uiteindelijk was het aan de jury van de Samen Voorop in Zinnige Zorg Award om een eindoordeel te vellen. Zij mochten van de topvijf een topdrie maken en goud, zilver en brons uitdelen. Daarbij keken ze naar impact: wat wint de patiënt ermee en hoe groot zijn de besparingen? Andere criteria waren de mate van innovatie en schaalbaarheid: in hoeverre is het mogelijk om de innovatie elders toe te passen?
Vanuit de patiënt ontwikkeld
Na het juryberaad bleek dat GGz Centraal brons had gewonnen met de SAM app, een digitaal maatje bij autisme. Deze zorgt ervoor dat mensen met autisme chronische stress eerder herkennen en daarop kunnen anticiperen. Volgens Yvette Roke van GGz Centraal gebruiken nu al 2.200 mensen de SAM app. Er is ook een SAM junior in ontwikkeling. De jury noemde het ‘een bijzondere oplossing voor een bijzondere doelgroep die echt vanuit de patiënt is ontwikkeld’.
Humoristisch
Het Radboudumc won zilver met EpiCheck, een urinetest bij blaaskanker. Professor Fred Witjes gaf een humoristische demonstratie van de apparaten die de plasbuis ingaan bij een nacontrole bij blaaskanker. Zo maakte hij het voordeel inzichtelijk van het vervangen van deze nare apparaten door een urinetest. Naast patiëntvriendelijk is deze manier van werken duurzaam omdat de patiënt niet naar het ziekenhuis hoeft. Ook bespaart het kosten. Een paar honderd euro per controle, schat Witjes. De jury prees de slimme combinatie van innovaties en vond het duurzame aspect ook mooi.
Maatschappelijk rendement
De winnaar van de Samen Voorop in Zinnige Zorg Award werd Yulius met Versnelde behandellijn ggz. Sociaalpsychiatrisch verpleegkundige José van Vijfeijken legde uit hoe een oplossing is gezocht voor de lange wachtlijsten in de ggz. Met behulp van een intensievere triage en een apart behandelteam zorgen zij ervoor dat patiënten niet onterecht op een verkeerde wachtlijst staan en eerder worden geholpen. De jury noemde deze oplossing vindingrijk en zag grote baten, ook voor de maatschappij. “We weten zeker dat het de patiënten enorm helpt.” Een waardige winnaar van de oeraward.
