“Bij Omring staat MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) al jaren hoog op de agenda”, zegt Van der Vlerk. Bestuurder Frido Kraanen van Omring had al aangegeven dat je niet om duurzaamheid heen kunt als je in de gezondheidszorg werkt. Dat krijgt vorm op Texel. “Onze duurzaamheidsambities kwamen samen te vallen met de plannen voor de bouw van een nieuw verpleeghuis met 53 appartementen in Den Burg. We besloten dat het een ‘icoonproject’ moest worden: het groene verpleeghuis als voorbeeld voor heel Nederland.”
Duurzaamheidsambities
De ‘showcase’ op Texel gaat de negen duurzaamheidsambities van Omring tastbaar maken. Dat zijn: 1. Actief werken aan Positieve Gezondheid, 2. Vitaliteit van de medewerkers, 3. Plaats voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, 4. Energie-efficiënt en geen fossiele energie, 5.Voeding gezond, duurzaam en lokaal, 6. Afval wordt geminimaliseerd, circulair de norm, 7. Linnen/wassen/schoonmaak doen we groen, 8. Medewerkers zijn duurzaam mobiel en 9. Het wordt niet duurder dan de andere verpleeghuizen. “Daarbij waren vooraf nog wel wat uitdagingen”, legt Katrijn van der Vlerk uit. “Allereerst is het lastig om een sluitende businesscase te maken. De stichtingskosten zijn hoog. Gelukkig krijgen we van de raad van bestuur alle ruimte om te kijken naar de inverdieneffecten, zoals minder verspilling, lager verzuim en een aantrekkelijker werkplek. Een ander punt is dat lokale producten niet meteen geschikt zijn om verwerkt te worden. Onze kok werkt nu met zakjes geschilde en gewassen aardappels. Straks levert een lokale boer die met de klonten klei er nog aan. Daarnaast is de netcapaciteit ook op Texel schaars, dat is lastig om een energietransitie te realiseren. En last but not least: hoe krijgen we voldoende personeel? Dat lossen we onder andere op door nu al te investeren in huizen voor medewerkers die naar Texel komen.”
Maatschappelijke waarden
Vastgoedontwikkelaar Gerrit van der Pol werkt al jaren namens HevoFame bij Omring. Voor de aanpak van het ‘groenste verpleeghuis’ besloten beide partijen voor een hele andere aanpak, zo legt hij uit. “We hebben het proces omgedraaid. We zijn niet als eerste gaan kijken naar de kosten, maar juist naar de maatschappelijke waarden die we willen realiseren. Die gaan verder dan waarden van alleen maar zorgvastgoed en zijn niet uit te drukken in vastgoedrendement.” Omring en HevoFame hebben die waarden opgedeeld in vier categorieën: Groen, Circulair, Sociaal en gezond en Energie. Vervolgens zijn daar per onderdeel drie ambitieniveaus aan verbonden. Ook is gekeken naar een aantal bestaande duurzaamheidslabels (bijvoorbeeld BREEAM of Passief Bouwen) en regionale strategieën (zoals Klimaatadaptief Bouwen van regio Kop van Noord-Holland en Natuurinclusief Bouwen van gemeente Amsterdam). Daaruit is een aantal een aantal bruikbare punten vertaald naar de ambitieniveaus. Uiteindelijk kozen Omring en HevoFame voor een middelhoog niveau. Gerrit van der Pol: “Niet omdat het hoogste niveau niet wenselijk is, maar omdat we denken dat we binnen de markt de uitdagingen niet allemaal tegelijk op elkaar moeten stapelen.”
Concurrentiegerichte dialoog
Toen de businesscase werd goedgekeurd door de raad van bestuur zijn Omring en HevoFame de markt gaan benaderen. “Normaal maken we eerst een Voorlopig Ontwerp (VO) en daarna doen we de selectie van een aannemers, architect en installateur. Nu wilden we de innovatieve kennis van de markt veel eerder in onze plannen betrekken”, legt Van der Pol uit. “Daarom zijn we met partijen om tafel gegaan in de vorm van een ‘concurrentiegerichte dialoog’. We hebben al onze stukken beschikbaar gesteld in een dataroom. Daar hebben vijftig partijen op gereageerd. Ze vormden consortia die we toetsten op hun invulling van duurzaamheid. We hebben vooraf ook het budget meegegeven en gevraagd of ze hier een onderbouwde visie op wilden geven. Uiteindelijk hebben drie consortia met een goed uitgewerkt inhoudelijk plan gereageerd en hebben we onze samenwerkingspartner kunnen selecteren”.
Inspireren
Het VO wordt nu gemaakt en ondertussen werkt Texel aan de wijzigingen in het bestemmingsplan – het groene verpleeghuis komt namelijk op de plek van een oude school. Daarna wordt het gebouw neergezet in een zogenaamde ‘engineer & build-constructie’. “Als alles volgens planning verloopt, komt de nieuwbouw begin 2025 gereed”, zegt Gerrit van der Pol. “We denken dat we dan een mooie showcase voor Nederland hebben neergezet. Maar eigenlijk hopen we dat het op dat moment al niet meer het groenste verpleeghuis van Nederland is! We hopen met onze plannen andere partijen te inspireren om verder te gaan met dit gedachtegoed.”
