Hoe realiseren we personalised healthcare? Vraagt dat om een systeemverandering of om kleine stapjes? Vraagt dat een totaal andere mindset? Om samenwerking van stakeholders? Een beetje van alles, zo was de conclusie op de tweede Roche Dialogue, op 27 maart op Strijp S in Eindhoven. Er moet een ecosysteem opgroeien en daarvoor zijn die middag de eerste stappen gezet.
Als healthcare partner wil Roche nieuwe oplossingen creëren en doorbraken realiseren voor patiënten. Daarom bevordert Roche kennisdeling door regelmatig een RocheTalk te organiseren. Dan worden vernieuwende sprekers uitgenodigd om samen te discussiëren over ontwikkelingen in de gezondheidszorg. Maar sommige onderwerpen vragen een andere aanpak. Dit jaar is er een nieuwe vorm van samen kennis-maken bijgekomen. Door middel van Roche Dialogues worden allerlei partijen – artsen, ingenieurs, zorgverzekeraars, beleidsmakers, ondernemers en patiënten – uitgenodigd om samen hun netwerk te versterken. Op 27 maart was de tweede Roche Dialogue, op Strijp S in Eindhoven, over personalised healthcare.
My Best Treatment
Dat persoonsgerichte zorg een noodzaak is, illustreert Madelon Johannesma, programmamanager zorginnovatie bij CZ. “De gemiddelde patiënt bestaat niet, maar behandelingen zijn daar wel op gericht.” De gevolgen daarvan zijn groot, vooral in de oncologie. Zo’n 70 tot 80 procent van de mensen met kanker reageert niet op chemo- of immunotherapie. “Die krijgen dus ondoelmatige zorg, met onnodige bijwerkingen”, aldus Johannesma. Het antwoord daarop is My Best Treatment, dat CZ helpt ontwikkelen. Dat is een combinatie van zeer persoonlijke diagnostiek (door middel van bijvoorbeeld DNA of biomarkers), om zo vooraf te voorspellen welke behandeling nuttig is, en beslisondersteunende systemen om samen met de patiënt te bepalen wat te doen.
Rigide richtlijnen?
Dat personalised healthcare juist ook in Nederland noodzakelijk is, blijkt in het vakgebied van spreker Jesper Smeenk: hij is gynaecoloog en specialist voortplantingsgeneeskunde in het Elisabeth-Tweestedenziekenhuis (ETZ) in Tilburg. Smeenk toont de mogelijkheden en bandbreedtes om tot succesvolle bevruchting en zwangerschap te komen. Maar onze fertiliteitszorg wordt bedreigd, stelt hij, omdat patiënten massaal naar het buitenland gaan. ‘Daar kan meer’ en ‘daar zijn ze verder’, zo hoort hij dan. Smeenk vraagt zich af: zijn de protocollen en richtlijnen in Nederland te rigide om innovaties voor personalised healthcare door te voeren? Tijdens de Roche Dialogue krijgt hij bijval uit onverwachte hoek: het Zorginstituut Nederland (ZiN). Amr Makady, programmamanager van de subsidieregeling Veelbelovende Zorg van ZiN, vindt ook dat we wat meer risico’s moeten durven accepteren, zolang de zorg veilig is en tegelijkertijd de juiste gegevens verzameld worden om de effectiviteit van behandelingen aan te tonen. Makady: “Dan sluit je een ‘risk-sharing’ deal met de patiënt, zorginstelling en producent. Patiënten willen vaak wel meer risico accepteren en aan onderzoek bijdragen voor behandelingen waarvan het effect nog niet is bewezen. Artsen zijn soms ook bereid zorg te bieden die nog niet evidence based is. Dus die ruimte moeten we bieden.” Hij pleit voor de real time inzet van big data om de effectiviteit én de kosteneffectiviteit van behandelingen op persoonlijk niveau inzichtelijk te maken. Daar wordt nu in Europees verband aan gewerkt.
Patiëntflow
En ook de patiënten benadrukken de noodzaak van personalised healthcare, zo laat Vincent Schot zien. Hij is oprichter van Soulve Innovations, dat onder andere MediMapp ontwikkelt. “Patiënten ervaren dat zorg niet aansluit op hun specifieke situatie”, zegt Schot. “Informatie is vaak incompleet, inaccuraat en generiek, dus gaan mensen online op zoek. Hoe ze informatie interpreteren wordt ook gekleurd doordat ze angst, stress en onzekerheid ervaren.” Het gaat mis in persoonlijke begeleiding en dat brengt problemen mee op het gebied van kosten (denk bijvoorbeeld aan de druk op callcenters) en op kwaliteit (bijvoorbeeld afnemende therapietrouw). Schot: “Dit kun je niet oplossen met een ‘bombardement aan apps’, maar dit vraagt om een volledig geïntegreerd digitaal zorgpad volgens een patiëntflow met interactiemomenten.” Daarbij kan het geen kwaad om te kijken buiten de zorg. “KLM, CoolBlue, Amazon of PostNL kunnen dit. Daar mogen wij wel van leren.”
Het zijn zomaar wat gespreksonderwerpen die bij de Roche Dialogue naar voren kwamen. De deelnemers hebben in verschillende groepjes ook gekeken naar onderwerpen als preventie, PGO’s, of regionale zorg. Er zijn veel stappen besproken om personalised healthcare te realiseren of beter in te voeren. De rode draad is cultuur, zo bleek tijdens de eindevaluatie. “Iedereen weet hoe het moet, maar niemand doet het”, zo vat Lucien Engelen, Digital Healthcare Strategist bij Deloitte, het samen. “Dat moeten we doorbreken. Er zijn hier veel ideeën en oplossingen naar voren gekomen. Daar moeten we gewoon mee aan de slag gaan.” Dan ontstaat een ecosysteem voor personalised healthcare vanzelf. Stap voor stap.
