Wijkbewoners die snel zorg krijgen, wijkbewoners die elkáár helpen, kostenbeheersing, ontlasting van zorgaanbieders, en gemeenten die het welzijn in aandachtswijken zien toenemen. Wijknetwerken werpt vruchten af tot ver van de boom.
Dit toont volgens zorgverzekeraar Coöperatie VGZ aan dat zorg geen kwestie is van bolwerken, maar van (wijk)netwerken.
Laagdrempelig initiatief
Als het aan Coöperatie VGZ ligt, zijn wijkteams snel ingeburgerd in tientallen gemeenten in Nederland. De wijkteams bestaan uit vertegenwoordigers van zorgnetwerken en sociale netwerken en zijn het verbindende element tussen die twee netwerken. De teams passen dus naadloos in bestaande netwerken van huisartsen, buurtverenigingen, scholen, wijkagenten en actieve wijkbewoners. Het wijkteam is een laagdrempelig aanspreekpunt voor zorg en welzijn en komt in actie bij signalen over een multidisciplinair medisch of sociaal probleem bij een wijkbewoner. Het team kijkt nadrukkelijk naar de rol die de eigen leefomgeving kan vervullen bij het oplossen van dat probleem.
Verademing
In Nijmegen en Venlo zijn al diverse wijkteams actief. In de Waalstad voelt een sociaal wijkteam constant de pols van de demografisch flink gevarieerde wijken. De buurtbewoners ervaren de samenwerking van Coöperatie VGZ, de Zorgkantoren van Coöperatie VGZ en de gemeenten als een ‘verademing’, blijkt uit de eerste reacties. “Het idee is dat sociale wijkteams direct in actie komen”, zegt de Nijmeegse zorgwethouder Bert Frings. “Sociale wijkteams zijn minder tijd kwijt aan rapportage en benutten die tijd en aandacht aan zorg en welzijn in de wijk.” Snelle, slimme en goedkopere zorg dichtbij de burger is het effect.
Wijkbewoners krijgen door interventie van een wijkteam bijvoorbeeld eerder de beschikking over Wmo-hulpmiddelen, en hulpverleningstrajecten worden sneller en doeltreffender ingezet. De levenskwaliteit neemt toe en mensen kunnen langer zelfstandig wonen.
Kostenbeheersing
Een wijkteam zit wijkbewoners in risicogroepen dicht op de huid en voorkomt zo onder meer dat sociale problemen (zoals eenzaamheid) uitgroeien tot medische problemen. Op die manier dragen wijknetwerken bij aan beantwoording van de grote uitdagingen in de Nederlandse zorg; kostenbeheersing en ontlasting van de eerste- en tweedelijnszorg.
Dat maakt wijknetwerken tot een ideale invulling van het regeerakkoord en tot een investering voor de toekomst.
Sociale interactie
Wijknetwerken leiden ook tot meer sociale interactie tussen en onderlinge ondersteuning door buurtbewoners, zegt Els Bremer van Stichting MAAT. De stichting begeleidt de wijkteams in Nijmegen. Zowel Bremer als Pieter van Haren, consultant Zorgvernieuwing bij Coöperatie VGZ, zien kansen om ook barrières tussen zorgaanbieders te slechten. “Om zorg dichter bij de burger te brengen, doen zorgaanbieders er goed aan het denken in bolwerken te verruilen door denken in netwerken. De wijkteams helpen daarbij”, aldus Van Haren.
In Den Bosch, Rotterdam, Gouda en Medemblik staan inmiddels ook wijkteams in de startblokken. De accenten en problematiek verschillen per wijk en ook daar liggen voordelen van samenwerking tussen zorgaanbieders voor het oprapen. Wijknetwerken schiet wortel in Nederlandse woonwijken en burgers, gemeenten, zorgaanbieders en de Nederlandse zorgsector in het algemeen plukken er samen de vruchten van. Voor goede zorg, zorg je samen.