Zorgprofessional voert leefstijlgesprek via het Beter Gezond platform. Foto: Beter Gezond
Een kopgroep van elf ziekenhuizen gaat als eerste aan de slag met het programma. Het gaat om Bravis, Elkerliek, Flevoziekenhuis, Laurentius, LUMC, Maastricht UMC+, Ommelander, Radboudumc, Sint Maartenskliniek, VieCuri en Zuyderland. Later volgen nog 31 andere deelnemende ziekenhuizen en uiteindelijk wil de alliantie alle Nederlandse ziekenhuizen aan boord krijgen.
Verschuiving naar preventie
De samenwerkende partijen willen een verschuiving van zorg naar gezondheid en preventie teweegbrengen. Dat is hard nodig ook, betoogt Bertine Lahuis, bestuursvoorzitter van het Radboudumc, waar het programma is ontwikkeld. “De voortdurende toename van patiënten, voortkomend uit een maatschappij met veel ongezonde gewoonten en chronische ziekten, legt een grote druk op onze zorgprofessionals. We moeten daarom investeren in goede programma’s met meer nadruk op preventie en een gezonde leefstijl om ziekten te voorkomen en de algehele gezondheid van de bevolking te verbeteren.”
Radboudumc en MUMC+ hebben een academische alliantie die hierop is gericht. Lahuis: “De alliantie vormt een stevige basis om het nieuwe zorgprogramma verder te ontwikkelen en deze innovatie landelijk mogelijk te maken in alle ziekenhuizen in Nederland.”
Dertigduizend medewerkers
Het is de bedoeling dat zo’n dertigduizend zorgmedewerkers uit 42 verschillende ziekenhuizen training krijgen in leefstijlgeneeskunde en effectieve gespreksvoering. Zo leren medewerkers bijvoorbeeld problematiek als schulden en laaggeletterdheid herkennen. Het programma maakt gebruik van moderne technologische mogelijkheden. Het omvat een interactieve e-learning en gesprekstraining met virtual reality en AI-gestuurde simulatiepatiënten. De virtuele patiënten reageren op de woorden van de zorgprofessional, om zorgverleners te leren wat wel en niet effectief is in hun gesprekken. Via het online platform Beter Verwijs kunnen de zorgverleners patiënten doorverwijzen naar leefstijlspecialisten in het paramedisch domein, zoals een leefstijlcoach, diëtist of een programma om te stoppen met roken.
E-learning
“Met de e-learning besteden we aandacht aan het verbeteren van de kennis over gezondheid en leefstijl voor zorgverleners en de toepassing hiervan in de spreekkamer”, vertelt Iris de Vries, voorzitter van Vereniging Arts en Leefstijl. “Het signaleren en bespreken van laaggeletterdheid, omgang met andere culturen en het herkennen van achterliggende problematiek, zoals schulden, zijn ook belangrijke onderdelen van het onderwijs. We trainen zorgverleners in gespreksinterventies van dertig seconden, een minuut of vijf minuten. Dit stelt zorgprofessionals in staat om het gesprek over leefstijl te voeren, ongeacht de beschikbare tijd. Dat is hard nodig omdat de inzet van leefstijlinterventies als onderdeel van de behandeling in het ziekenhuis kunnen leiden tot minder medicatiegebruik, minder complicaties en een grotere kwaliteit van leven van patiënten.”
Toekomstvisie
Marc Seelen, voorzitter raad van bestuur van Het Flevoziekenhuis, vindt het programma perfect passen in de toekomstvisie van zijn organisatie. “Hierdoor zitten er geen deuren en muren meer tussen de diverse domeinen, kunnen we optimaal samenwerken, passende zorg en een leefstijlloket aanbieden om patiënten zo gezond en vitaal mogelijk te laten zijn. Door mee te doen aan het Beter Gezond-programma brengen we preventiegerichte gezondheidszorg een stap verder en zijn we in staat patiënten effectiever te begeleiden naar gezondere leefstijlkeuzes.”
Top!. Natuurlijk is het goed om mensen die in ziekenhuizen komen (beter) te ondersteunen in hun leefstijl! En een professional kan mensen op het goede spoor zetten.
Leefstijl start ergens anders. Thuis, jeugdzorg, op opvang/school, in sociale omgeving en buurt, bij clubs, tijdens opleiding en werk.
Wellicht wat minder ‘eigen huis en tuin’-programma’s en meer leefstijl op tv? Inzet van zorgverzekeraars en gemeenten? En producenten en verkopers van ‘ongezond’?
En zorgen dat mensen over hun eigen gegevens kunnen beschikken en die kunnen uitwisselen met (andere) professionals? 🤔🤨
Het vergt een mindset en veel inzet van mensen. Zie ‘roken’, ‘vapen’, ‘slecht eten’, ‘jojo-gedrag’. In het goede spoor blijven is een ongelooflijk moeilijke opgave.
Daarom geloof ik ook in de benaderingen van Stichting Je Leefstijl Als Medicijn, 2diabeat en Leyden Academy on Vitality and Ageing met ‘supportgroepen’ van bondgenoten. En natuurlijk in de PGO, waarin we bijvoorbeeld meetwaarden en Positieve Gezondheid hebben geïntegreerd.
Kunnen we dat niet samenbrengen?
Mooi neem ook zo gauw mogelijk de wijkverpleging mee. Die zien dagelijks wat er goed gaat en wat niet
Heel goed dat op zo’n efficiënte manier (korte gespreksinterventies) het ‘medisch gezag’ van het ziekenhuis gaat meesturen richting gezond leven. Uiteindelijk zal de patiënt bijna altijd langduriger begeleiding nodig hebben. Daarvoor bestaan allerlei regionale netwerken van aanbieders Zorg & (vooral!) Welzijn binnen de leefwereld van de patiënt. En die netwerken zijn als het goed is niet alleen bezig met individuele leefstijl, maar ook met de leefomgeving: het wordt lastig een gezonde leefstijl vol te houden met op elke hoek van de straat een snackbar, sigarettenboer of vapeshop, en nergens toegankelijke beweegfaciliteiten.
Ik mag er toch wel van uitgaan dat het doorverwijzen (via Beter Verwijs én door het Leefstijlloket) plaatsvindt in samenspraak met dergelijke netwerken in de regio waar de patiënt woont? En ja, dat zo organiseren is ongetwijfeld een grote klus voor bijv. een UMC met een grote adherentie vanuit vele regio’s. Maar een parallel aanbod van leefstijlspecialisten naast de bestaande regionale netwerken zou versnippering betekenen en daarmee ondoelmatig gebruik van onze schaarse preventiemiddelen.
Ik mag het hopen, ik lees het niet …..