Patiëntenfederatie NPCF, seniorenorganisatie ANBO, beroepsvereniging V&VN en Buurtzorg Nederland hebben dinsdag een gezamenlijke visie gepresenteerd waarin ze schetsen hoe de ouderenzorg beter kan worden geregeld. Als gevolg van de kabinetsmaatregelen worden ouderen onvoldoende ondersteund in het zelfstandig wonen, terwijl tegelijk de toegang tot verpleeghuizen wordt beperkt. Om te voorkomen dat ouderen tussen de wal en het schip vallen, moeten er forse aanpassingen worden gedaan in het kabinetsbeleid, stellen zij.
De patiënten- en zorgorganisaties nodigen staatsecretaris van Rijn, zorgverzekeraars en zorgaanbieders uit om in overleg te gaan over de aanpassing van het kabinetsbeleid. De plannen worden volgens hen ondersteund door Zorgverzekeraars Nederland, koepel voor zorgondernemers Actiz, en de Landelijke Huisartsenvereniging LHV.
Zorg thuis
In hun gezamenlijke visie uiten de patiënten- en zorgorganisaties hun zorgen om de kabinetsplannen die volgens hen niet bijdragen aan de eigen doelstelling. Volgens het kabinet is bezuinigen op ouderenzorg onvermijdelijk. Ouderen moeten zo lang mogelijk thuis blijven wonen. De organisaties vinden dit een goede doelstelling, maar zien dat er vooral maatregelen worden getroffen die haaks op deze doelstelling staan waardoor de ouderenzorg slechter en duurder wordt. Als belangrijkste oorzaak hiervoor wijzen zij het harde onderscheid aan dat in het regeerakkoord wordt gemaakt tussen verpleging en verzorging. “Daardoor mist de aansluiting tussen de verpleegkundige, de verzorgende en de huishoudelijk hulp. Het gevolg is dat de kwaliteit van zorg onder druk te komt staan, problemen te laat worden gesignaleerd en er onnodige kosten zullen worden gemaakt.”
Gemeenten
Als ander punt van zorg noemen de organisaties dat gemeenten onvoldoende worden gestimuleerd om een passend woningaanbod voor ouderen te regelen. “Het regeerakkoord spreekt van grote beleidsvrijheid van gemeenten. Dat zou beperkt moeten worden om grote verschillen tussen gemeenten te voorkomen. Daarbij horen eisen te worden gesteld aan de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg die gemeenten bieden.”
Gezamenlijke visie
In het gezamenlijke document stellen de organisaties vijf oplossingen voor die er aan bijdragen dat de zorg voor ouderen beter wordt, en dat ouderen daadwerkelijk langer zelfstandig kunnen blijven wonen.
- De gemeente moet het aanspreekpunt zijn voor ouderen, ook als ouderen zelf huishoudelijke hulp moeten betalen. De vraag naar huishoudelijke hulp is vaak het eerste signaal dat de afhankelijkheid en kwetsbaarheid toeneemt. Goed ingaan op deze vraag, kan bijdragen aan langer zelfstandig wonen en kan kosten later voorkomen. Maak huishoudelijke verzorging mogelijk: een combinatie van huishoudelijke hulp en lichte verzorging. Dat voorkomt dat ouderen in handen van malafide aanbieders terechtkomen, het huis vervuilt en er onnodig meerdere personen rondlopen. Bovendien kan deze verzorgende ook de wijkverpleegkundige inroepen als de zorgvraag toeneemt.
- Hevel niet het hele budget verzorging over naar de gemeente, maar laat een deel achter in de zorgverzekeringswet. Breng alleen lichte verzorging onder bij de gemeente, en laat zwaardere vormen van verzorging bij de wijkverpleegkundige in de zorgverzekeringswet. In de praktijk is verpleging en verzorging immers onlosmakelijk met elkaar verbonden.
- Geef de wijkverpleegkundige de ruimte om huishoudelijke verzorging in te zetten als dat nodig is. De huisarts en de wijkverpleegkundige vormen de spil van ouderenzorg. De wijkverpleegkundige teams moeten direct huishoudelijke verzorging kunnen inschakelen. Zo wordt de samenhang bewaakt, de zelfredzaamheid vergroot en kunnen mensen langer zelfstandig wonen.
- Beloon gemeenten die investeren in langer zelfstandig wonen. Als er minder ouderen naar verpleeghuizen gaan dankzij goed gemeentelijk beleid, dan moet dat geld ook naar de regio gaan en gebruikt worden om lokaal beleid te ondersteunen. Stel kaders vast voor kwaliteit die de gemeente moet bieden. Ontwikkel een landelijk kwaliteitskader waarin met cliënten wordt vastgesteld aan welke eisen gemeenten moeten voldoen. Doe dat ook voor de ‘landelijke voorziening’ waarin de huidige verpleeghuiszorg wordt ondergebracht.
