De Stichting Wemos, die zich inzet voor structurele verbetering van de gezondheid van mensen in ontwikkelingslanden, wil dat Nederlandse ziekenhuizen stoppen met het werven van personeel in deze landen. Zo heeft Wemos kritiek op het UMCG in Groningen dat via actieve werving veertien OK-assistenten uit India heeft aangetrokken.
Indiase OK-assistenten naar UMCG
Een delegatie van het ziekenhuis is deze zomer naar India afgereisd om veertien OK-assistenten te vinden die in dienst van het ziekenhuis gaan werken. De eerste acht komen op 1 oktober naar Groningen en de zes anderen in januari. “Het is onethisch. India heeft een enorm tekort aan zorgpersoneel”, zegt Anke Tijtsma van Wemos.
‘Weghalen ten koste zorg in India’
Tijtsma van Stichting Wemos vindt het onethisch om als westers land beroepsbeoefenaren weg te halen uit India: “Het land heeft een enorm tekort aan zorgpersoneel.” Volgens woordvoerder Joost Wessels van het UMCG is er geen sprake van het ‘weghalen’ van personeel dat dringend in India nodig is. Het ziekenhuis heeft eerst goed bekeken of de gezondheidszorg in India niet lijdt onder het vertrek. “We zouden nooit mensen weghalen waar ze zelf hard nodig zijn”, zegt hij. “Je moet rekenen: er zijn daar 250.000 ziekenhuizen, maar ja er wonen ook een miljard mensen. Van die 14 OK-assistenten die hier komen werken, merkt men niets. Tijtsma vindt dit onethisch. “India betaalt de opleiding en investeert in dit personeel. Vervolgens halen Nederlanders ze weg, terwijl hun opleiding Nederland niets gekost heeft. De bevolking van India zal geen zorg ontvangen van deze zorgverleners, terwijl hun overheid wel heeft geïnvesteerd in hun scholing.”
Schaarste structureel aanpakken
Tijtsma vindt dat ziekenhuizen het schaarsteprobleem in Nederland structureel moeten oplossen: meer mensen opleiden en zorgen hen te behouden. “In Zuid-Nederland hebben ziekenhuizen hier al een oplossing voor.” Zij verwijst naar het convenant tussen dertien ziekenhuizen uit Noord-Brabant, Limburg en Midden-Zeeland, bedoeld om het aantalopleidingsplaatsen voor medewerkers op operatiekamers te vergroten. Ook hebben zij onderling afgesproken geen OK-personeel van elkaar weg te kapen en niet in zee te gaan met commerciële detacheringsbureaus.
Behoud en opleiden meer OK-assistenten
Wessels zegt dat het UMCG ook aan een structurele oplossing werkt: “We zijn in Noord-Nederland met vijftien ziekenhuizen bezig de gezamenlijke opleidingsplaatsen te vergroten voor onder meer OK-assistenten en anesthesiemedewerkers. Omdat het opleiden tijd kost, duurt het echter een aantal jaren voor we hiervan de vruchten kunnen plukken.”
Dat is volgens Tijtsma nog “geen reden om ze dan maar snel uit India te halen, notabene door actieve werving. Onze nationale tekorten waren al jaren geleden gesignaleerd. Daar had het UMCG eerder op kunnen anticiperen.”
Personeel behouden
Verder doet het UMCG zijn best personeel te behouden. “Het UMCG is benoemd tot beste werkgever van Nederland. Als mensen als zzp-er willen werken, of via een detacheringsbureau, dan zullen ze zich toch moeten bedenken wat ze allemaal missen.” Wessels noemt een opleidingsplan, bijscholing en werken met ‘state of the art’ apparatuur.
Gedragscode tegen onethisch werven zorgpersoneel
Het belangrijkst vindt Tijtsma dat ziekenhuizen niet actief werven in landen met tekorten. Minister Klink heeft recentelijk gezegd dat er ook een gedragscode moeten komen, naast het keurmerk dat er al is. Wemos juicht dit toe. Ook ziet Wemos graag dat er een speciale Europese gedragscode komt die actieve werving uit ontwikkelingslanden aan banden legt. Bij de totstandkoming daarvan zou Nederland een rol kunnen spelen, zegt Tijtsma.
