Van de 92 Nederlandse ziekenhuizen zijn er zeker 43 positief over het principe van spreiding en concentratie van ziekenhuisfuncties. Dit blijkt uit een enquête van NOS Nieuws.
NOS Nieuws schreef 92 ziekenhuizen aan met de vraag in hoeverre ze met het oog op kwaliteitsverbetering open staan voor gesprekken met andere ziekenhuizen om meer dan nu taken te verdelen. Van de 47 ziekenhuizen die antwoordden blijken er 43 positief te zijn over concentratie. Drie toonden reserves, het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven gelooft er niet in. De herverkaveling van de curaiteve zorg is één van de speerpunten in akkoord over kostenbeheersing in de curatieve zorg dat minister Schippers van VWS op 4 juli met de ziekenhuizen en verzekeraars sloot.
Te vroeg
Tien andere ziekenhuizen lieten weten niet aan het onderzoek mee te doen omdat ze zich “nog aan het beraden” zijn of omdat het “te vroeg” is om met een visie te komen. De respondenten zijn het er allemaal over eens dat gestreefd moet worden naar een herverdeling waarbij kleine ziekenhuizen geen weinig voorkomende ingrepen meer doen met hoog risico. Die moeten worden geconcentreerd in topklinische of academische ziekenhuizen. De kleinere ziekenhuizen moeten zich juist concentreren op vaak voorkomende ingrepen met laag risico, volgens het principe dat basiszorg zo dichtbij mogelijk bij de patiënt moet worden verleend.
Hinder
De Universitaire Medische Centra (UMC’s) zien voor zichzelf een speciale rol in het ziekenhuissysteem: voor de UMC’s gaat het vooral over concentratie van high risk/low volume-behandelingen en complexe zorg. Ze willen zich profileren op toppreferente zorg als hersenchirurgie en oncologie, ze zijn regionaal traumacentrum, ze willen als kenniscentrum de spil zijn in de zorg in een regio en veel delen met de ziekenhuizen om hen heen. Blijkens de enquête voelen ze hierbij gehinderd door de slechte financiering van de academische zorg, schotten in de financiering en de regels van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa).
Onduidelijk
Ook bij de andere ziekenhuizen leeft onzekerheid en vrees over de rol van de NMa: de regels zijn onduidelijk en staan concentratie in de weg. Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven toont zich zeer uitgesproken. Volgens het Catharina hanteert de NMa verkeerde uitgangspunten waarmee de kartelwaakhond een rem zet op de kwaliteit en doelmatigheid van ziekenhuiszorg. Zo zou de NMa mededing moeten beoordelen op het niveau van het ziektebeeld, in plaats van op ziekenhuisniveau. Ook gaat de kartelwaakhond er volgens de instelling onterecht vanuit dat patiënten maar 30 minuten willen reizen.
Voortouw
Op de vraag wie het initiatief moet nemen bij concentratie zeggen 29 van de 47 ziekenhuizen dat zijzelf dat moeten doen, al dan niet in overleg met de zorgverzekeraars. Vier ziekenhuizen vinden dat het ministerie eerst duidelijke kaders moet stellen, eentje vindt dat branchevereniging NVZ het voortouw moet nemen. De overige veertien geven antwoorden in de trant van “wij allemaal samen”, “de hele regio”. In Friesland is het initiatief genomen door zorgverzekeraar De Friesland.
