Gelukkig gaat er veel goed in de zorg. Dankzij de deskundigheid en het zorghart van de professionals en hun bereidheid tot doorzetten als het tegenzit. Dat heeft de corona-epidemie onmiskenbaar laten zien. Tegelijkertijd werd zichtbaar dat de zorgsector onherroeppelijk is vastgelopen. Inefficiëntie, ondoelmatige financiering, perverse prikkels, een nijpend tekort aan professionals en op veel plaatsen een contraproductieve leiderschapsstijl. Met een desastreuze inflexibiliteit als resultaat. Zorgpersoneel bezwijkt onder de druk en overal gaat de zorg voor coronapatiënten ten koste van de reguliere zorg.
Deze epidemie is nog maar een voorproefje van wat ons vanwege de vergrijzing te wachten staat. Over een jaar of vier komt deze golf op gang en daar zijn we bij lange na niet klaar voor. Hoog tijd voor de gecoördineerde integrale aanpak waarvoor overheid, politiek en de sector zelf al veel te lang terugdeinzen.
Gelukkig kunnen we vaart maken. De bouwstenen voor die aanpak liggen voor het oprapen in de recent verschenen adviezen en rapporten van de SER, de Algemene Rekenkamer, NZa en Zorginstituut, het SCP en de RVS. Allen doen luid en duidelijk dezelfde oproep: overheid, pak de regie! Het zijn doordachte, wijze aanbevelingen. Niet geschreven omdat papier zo geduldig is, maar vanuit een dwingende maatschappelijke noodzaak. Een glasheldere boodschap. Lees en overdenk deze rapporten en adviezen grondig. En dan gezamenlijk de schouders eronder, want alleen zo kunnen we de kwaliteit van zorg op peil brengen en toekomstbestendig maken.
Politiek en overheid zullen moeten erkennen dat de doctrine ‘VWS gaat over wat en niet over hoe’ niet langer houdbaar is. Zorgsector en beroepsverenigingen zullen moeten erkennen dat het niet lukt om zelfstandig tot de noodzakelijke verbeteringen te komen. Omdat het belang van een gezonde zorgsector zwaarder weegt dan gevestigde belangen, zal iedereen over zijn eigen schaduw heen moeten stappen.
Zonder zorgpersoneel geen zorg. Dus starten we per direct met het advies van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. Wie dit rapport leest, snapt waarom professionals de zorg verlaten en te weinig mensen in de zorg willen komen werken. De RVS geeft gerichte aanbevelingen om van zorginstellingen een aantrekkelijke werkgever te maken.
Kom bij mij niet aan met de verzuchting dat het allemaal te complex is. Wijs niet naar elkaar, maar kijk naar wat je organisatie kan bijdragen. Er zijn oplossingen en ze zijn haalbaar. Gewoon even doorbijten en vervolgens stug voorhouden. Vanuit dat ene belang dat groter is dan al die andere belangen.