Bestuurders bij ons in de regio hebben elkaar namelijk gevonden en werken intensief samen aan toekomstbestendige spoedzorg. Waarom? We kennen de redenen en de urgentie ervan: belasting van de spoedzorg, vergrijzing, kwetsbare ouderen, zorgbudgetten.
Zeventig procent mislukt
Zeventig procen van de netwerkzorgprojecten mislukt omdat de bestuurders onvoldoende aan elkaar verbonden zijn, volgens Pim Valentijn van de Essenburgh Group. Een belangrijke reden waarom de overige 30 procent wel succesvol is? Zij hebben wezenlijke steun van de gezamenlijkheid via de besturen.
Ons initiatief in de regio is dan ook gestart in de gezamenlijke bestuurlijke steun. En dat maakt het sterk. Vervolgens zijn de professionals in zogenaamde ‘scrumteams’ aangehaakt en is het niet uitsluitend ‘top down’, maar tevens ‘bottom up’. Een scrumteam bestaat uit zeven tot vijftien professionals van alle betrokken partijen. Ze leren elkaar en elkaars werkwijze kennen, kijken in de praktijk bij elkaar, zien waar we dingen dubbel of niet logisch doen en overwinnen (voor)oordelen die echte samenwerking in de weg kunnen staan.
Drie principes
De scrumteams hebben drie principes geformuleerd:
- preventie van spoed
- ombuigen van spoed,
- spoedzorg meteen op de juiste plaats.
Deze principes vormen de rode draad in een waaier aan experimenten om de spoedzorg te verbeteren.
Drie bouwstenen
De teams werken aan drie bouwstenen voor een beter spoedzorgnetwerk
- Triagelijn
Op 1 oktober zijn we de triagelijn gestart; hier komen ook niet-medische zorgvragen binnen, die bijvoorbeeld naar de thuiszorg worden getrieerd.
- Spoedplein
Daarnaast starten we dit najaar met één gezamenlijke spoedbalie, als opstap naar een Spoedplein, een geheel ontschotte workflow. Verder beginnen we binnenkort met één huisartsendienst minder in de nacht. Triagisten worden getraind om de binnenkomende vragen goed te analyseren. Minder urgente vragen kunnen naar de dagpraktijk verwezen worden; zodoende is er meer ruimte voor de urgente vragen. Voor sommige vragen is een patiënt beter af met een huisbezoek van een thuiszorgverpleegkundige.
- Preventie
We zetten in op systematische preventie. Bijvoorbeeld door kwetsbare ouderen meer op te zoeken en met hen preventieve activiteiten uit te voeren. Hier kun je denken aan sociaal domein, fysieke oefeningen en e-health-toepassingen.
Als een kwetsbare oudere toch een spoedvraag heeft, wordt zij/hij meteen door de juiste mensen geholpen, ook buiten kantoortijden. Kwetsbare ouderen komen hierdoor niet onnodig bij de acute zorg terecht. Dat voorkomt bij hen en verwanten veel stress.
Knelpunten oplossen. Of: geleerde lessen
We zijn zoveel mogelijk oplossingen in de praktijk aan het proberen om te kijken waar we tegenaan lopen. Die geleerde lessen brengen we graag over.
- Er moet nog veel geregeld worden op ICT-gebied. Hier kunnen we iets leren uit Denemarken waar ze 1 EPD hebben.
- Snelle raadpleging van medische dossiers van spoed patiënten moet wettelijk en technisch sneller geregeld worden.
- Voor wat betreft de vergoeding van de acute as, moet er een financiering komen voor de beschikbaarheid van de acute zorg. Acute zorg is net als de brandweer een beschikbaarheidsdienst en die financier je niet op basis van het aantal brandjes dat geblust wordt. Er moet dus een vaste vergoeding voor de acute zorg komen binnen het huidige financieringsstelsel. Daarom is een vertegenwoordiger van onze grootste zorgverzekeraar nauw bij ons project betrokken en volgt de NZa ons project met belangstelling.
Integrale spoedzorg vanuit de regio in plaats vanuit de overheid
Als we kijken naar het Deense model van spoedzorg zoals uitgebreid gepresenteerd op het nationale spoedzorgcongres van de Guus Schrijver academie jl 6 november, kunnen we daar een paar goede elementen uithalen. Eén regionaal zorgcoördinatiepunt en één EPD – dat is wat patiënten met een spoedvraag nodig hebben. Maar we moeten het kind niet met het badwater weggooien. 80% van de spoedzorg is wel spoed, maar niet hoog-complex. Minder SEH’s -zoals in Denemarken toegepast- maakt de kwaliteit van deze spoedzorg niet beter of goedkoper (schaaleffecten spoedeisende hulp IPSE studies 2013). Zet de patiënt centraal en organiseer de spoedzorg daar goed omheen door het in de keten goed te regelen.
In Nederland kunnen we dat vanuit de regio, dat hebben wij laten zien. Wij zijn daarin zeker niet de enige. Andere regionale SAZ ziekenhuizen zijn ook intensief aan het samenwerken rond de organisatie van de spoedzorgketen. Zet de spoedzorg dus niet op zijn kop, maar bouw verder aan integrale regionale spoedzorg met goede randvoorwaarden op het gebied van ICT en financiering van de acute as. Laten we samen met de patiënt zorgen voor de acute zorg van morgen.
Eveline de Bont
Bestuurder Elkerliek ziekenhuis