© djvstock / Getty Images / iStock
Koops ziet dat veel zorgorganisaties “zich zorgen maken” over de aanstaande controles van de Belastingdienst. “Die organisaties staan voor een belangrijk dilemma: stoppen met zzp’ers, waarmee ze het risico lopen dat de zorg niet door kan gaan. Of zzp’ers behouden en daarmee een hoge boete riskeren.”
De ABU-directeur vreest een ongelijk speelveld: “Hoe de fiscus bepaalde factoren weegt, waarop precies wordt gecontroleerd en wat de gevolgen zijn voor opdrachtgevers en zzp’ers. Het blijft een afweging van allerlei facetten van een arbeidsrelatie. Zzp’ers zijn een heel heterogene groep. Je heb zoveel varianten en omstandigheden. Vertel mij maar waarom iets in het ene geval wel kan en in het andere geval niet.”
Kop in het zand steken
De onrust neemt toe, zegt Koops. Een klein deel van de zzp’ers zal in loondienst gaan, verwacht hij. Hij schat dat 10 à 15 procent van de zzp’ers via een uitzendbureau gaat werken: “Sommige opdrachtgevers en zzp’ers steken de kop in het zand en wachten af tot het allerlaatste moment. Een ander deel blijft gewoon zzp’er. Vergeet niet de kracht die zzp’ers hebben op de arbeidsmarkt. Werkgevers hebben hen nodig. Op een of andere manier zullen ze toch hun weg zoeken om in de zorg actief te blijven.”
Werken via een uitzendbureau betekent dat iemand in dienst komt van dat uitzendbureau. De werknemer heeft dan de vrijheid om van opdrachtgever te wisselen, maar heeft wel een lager inkomen, omdat hij onder de zorg-cao valt. Voordeel is dat de werkgever zijn vakantie en premies voor ziekte, pensioen (meestal de helft of twee derde) en arbeidsongeschiktheid betaalt.”
Maatwerk leveren
Koops zegt dat werkgevers grotendeels het hoge aantal zzp’ers zelf heeft veroorzaakt: “Ze bieden medewerkers onvoldoende ruimte, zoals inflexibiliteit om werknemers te weigeren meer uren te laten werken en roosters aan te bieden die ze niet graag willen. Je moet als werkgever maatwerk leveren. Dit is de arbeidsmarkt van nu en in de toekomst. Wen er maar aan!”
Hoorzitting Tweede Kamer
ABU spreekt donderdag op een hoorzitting van de Tweede-Kamercommissie van VWS over de opheffing van het moratorium. Onder meer ook FNV en de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) zijn aanwezig. ABU geeft de Kamerleden en zorgwerkgevers mee: “Als je je personeel meer autonomie geeft, meer roostervrijheid en een sabbatical toestaat, is dat voor iedereen goed. Het zijn al supergepassioneerde mensen in de zorg. Moet je eens kijken hoeveel meer passie er dan loskomt!”
Verpleegkundigen zijn persoonlijk verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun professionele zorg voor patiënten. ( Wet BiG; tuchtwet ). Over de beroepsinhoud ontvangen ze geen leiding. Een contract als zzp-er zou daar rekening mee moeten houden. Ook in loondienst is dit een gegeven, behalve als er sprake is van de organisatievorm “machinebureaucratie” waarin werknemers “slechts” een radertje in het geheel vormen. Maar daar wordt de professionele zelfstandigheid niet erkend en is er ook geen plaats voor zzp-ers. In de professionele organisatievorm van zorgorganisaties, zeker wat betreft het primair proces (“patiëntenzorg” ) worden verpleegkundigen volwaardig ingezet, dus ook zzp-ers, toch?
‘Jurriën Koops’ ziet z’n verdienmodel in gevaar – de zorg is in de knel gekomen door inzet van ZZP’ers en zorg cowboy kantoren die de prijs sterk heeft doen oplopen – de belastingdienst gaat nu gewoon doen wat ze vanaf het begin al hadden moeten doen – verkapt werknemer opsporen en beboeten , niet meer niet minder .
Als zorgverlener moet je samenwerken binnen de zorginstelling en elke zorginstelling heeft een eigen beleid omtrent het leveren van zorg. Dan kun je niet als ZZP zorgverlener (BIG of geen BIG) op eigen houtje gaan opereren binnen een zorginstelling dus zul je in meer of mindere mate aanwijzingen moeten opvolgen van een leidinggevende en conformeren aan het beleid. De ZZP regels zoals die er nu zijn werken niet voor de zorg en is bijna elke opdrachtgever in overtreding .
De onduidelijkheid van de wet zal naar mijn mening vanaf 1 januari chaos veroorzaken in diverse sectoren, inclusief de overheid zelf. Veel organisaties, inclusief de overheid zelf, hebben door alle onduidelijkheid al aangegeven per 1 januari 2025 geen gebruik meer te zullen maken van zzp’ers. In de meeste brieven stond dat men de roosters gaat invullen met alleen het eigen personeel, dat al op het tandvlees loopt en daardoor alleen maar meer uitval zal gaan veroorzaken.
Ikzelf werk gedeeltelijk als zzp’er in de zorg met verschillende opdrachtgevers en ben volgens de wet een zelfstandige, maar ook mensen zoals ik worden de dupe en dat is wrang.
Ik snap het aanpakken zeker wel, collega’s die een jaar lang als zzp’er in hetzelfde verpleeghuis werken zijn natuurlijk geen zelfstandigen.
Mijn verwachting is dat diverse sectoren met nu al zware onderbezetting heel snel aan de bel gaan trekken en dat de wet op een aantal punten ten goede zal worden aangepast.