Dit meldt de NOS op basis van ongepubliceerd onderzoek van gezondheidseconomen van de Vrije Universiteit, in opdracht van zorgverzekeraar VGZ.
Hierdoor is niet goed vastgelegd hoe lang patiënten daadwerkelijk moeten wachten of wat de wachttijden per instelling of zorgregio zijn. Volgens de onderzoekers zijn in de periode juni 2023 tot en met juli 2024 de wachtlijsten van zorginstellingen sterk vertekend. De NZa antwoordt op schriftelijke vragen van de NOS dat er sinds de overname van de Vektisdata, twee jaar geleden, hard is gewerkt aan de datakwaliteit, “maar we zijn er nog niet”. “De beperkingen die VGZ in het onderzoek constateert zijn bij zorgaanbieders, zorgverzekeraars en de NZa al langer bekend.”
Zorgaanbieders
In sommige gevallen vulde een zorgaanbieder het NZa-formulier verkeerd in, zodat het totaal aantal wachtenden vermenigvuldigd werd met het aantal type ziektebeelden die de instelling kan behandelen. Bij honderd echte patiënten en zestien ziektebeelden lijkt het dan of er 1600 patiënten op de wachtlijst stonden. Ook leverden zorgaanbieders wachttijden van patiënten met aandoeningen waarvoor die zorgaanbieders niet eens behandelingen beschikbaar hadden.
Zorginkoop
Xander Koolman, hoogleraar gezondheidseconomie en leider van het onderzoek, wijst desgevraagd door de NOS op een ander probleem. Omdat de wachttijden per regio worden geregistreerd en niet per zorgverzekeraar is het onmogelijk voor de NZa om onderscheid te maken tussen het inkoopgedrag van zorgverzekeraars: “Een verzekeraar met de minst ingekochte capaciteit wordt er niet uitgepikt maar heeft wel financieel voordeel. Het is goed als de NZa strakker gaat handhaven, maar ze moeten dan wel kritisch naar deze informatiebron gaan kijken.”
Het formulier van de NZa om de wachttijden in te vullen is ook een draak van een formulier. Het sluit niet aan bij hoe de GGZ werkt, wel hoe de overheid en met name de zorgverzekeraars willen dat de GGZ werkt. Zo snel een classificatie moeten stellen doet de persoon die hulp zoekt geen eer aan. En het komt vaak genoeg voor dat de personen die hulp zoeken bij meerdere zorgaanbieders aangemeld zijn voor een intake, ook een gevolg van de wachtlijsten.
Waarom laten ze de zorgverzekeraars de wachtlijsten in de GGZ niet inventariseren door een directe melding van hun verzekerden, vroeg of laat krijgen ze de informatie toch dat hun verzekerde in therapie is als er gefactureerd wordt. Melding via een goed dichtgetimmerd formulier op de website en de klantenservice die een melding via de telefoon kan aannemen. Verzekerden worden toch al aangemoedigd om contact op te nemen met hun zorgverzekeraar als ze ergens op een lange wachtlijst staan dus dat is wettelijk toegestaan.