Huisartsen schrijven vaker opioïde pijnstillers voor. Tussen 2013 en 2017 was op de huisartsenpost sprake van een toename van 5,6 procent naar 7,7 procent van het totale aantal uitgeschreven recepten. Met name het aantal recepten voor sterke opioïden, zoals morfine en oxycodon, groeit.
Dit blijkt uit cijfers van NIVEL. Recente berichten in de media over een toename van het voorschrijven van oxycodon in huisartsenpraktijken, vormden de aanleiding voor het onderzoek.
Het aantal recepten voor de zwakwerkende opioïde tramadol bleef in de onderzochte periode vrijwel gelijk, terwijl die voor sterkwerkende opioïden als morfine en oxycodon licht toenamen. Tramadol, oxycodon en morfine werden vooral voorgeschreven bij aandoeningen van het bewegingsapparaat. Daarnaast werd morfine voorgeschreven bij aandoeningen van de spijsverteringsorganen en urinewegen.
Bij ongeveer een derde van de contacten met de huisartsenpost werd tussen 2013 en 2017 een recept voor een geneesmiddel meegegeven. Dit aandeel bleef in deze periode min of meer gelijk. Wel steeg het absolute aantal contacten met de huisartsenpost: van 238 contacten per duizend inwoners in 2013 naar 254 in 2016. In 2017 daalde dit weer licht; van 254 naar 249 contacten per duizend inwoners.
Verslavend
Artsen zijn met name bezorgd over de toename van het gebruik van oxycodon in Nederland, omdat het middel bij langdurig gebruik sterk verslavend kan zijn. Volgens hoogleraar anesthesiologie Albert Dahan van het LUMC ontbreekt het vaak aan kennis onder artsen, die niet geloven dat het middel zo verslavend kan zijn. Artsen worden bovendien onvoldoende opgeleid in pijnbehandeling, aldus hoogleraar anesthesiologie Frank Huygen van het Erasmus MC eerder deze week tegen de Volkskrant.
Het is onbekend hoeveel gebruikers van oxocodon in Nederland verslaafd zijn aan het middel. Toch spreekt hoogleraar Dahan van een ‘stille opioïde-epidemie’, die niet zo zichtbaar zou zijn doordat deze mensen “nog niet massaal in de verslavingszorg terechtkomen”. Wel zegt verslavingsarts Thomas Knuijver van ggz-aanbieder IrisZorg dat hij wekelijks een tot drie nieuwe patiënten ziet die afhankelijk zijn van oxycodon, volgens hem is dit een ontwikkeling van de afgelopen twee jaar.