GGZ Nederland en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) zijn onthutst over het gemak waarmee de Volkskrant officiële goedkeuring heeft kunnen krijgen voor de oprichting van een fictieve kliniek voor verslavingszorg.
Blijkens berichtgeving in de Volkskrant is de “kliniek” zonder één kritische vraag van het ministerie van Volksgezondheid erkend als “instelling voor medisch specialistische verslavingszorg” en dus bevoegd om behandelingen te declareren bij zorgverzekeraars.
Dakkapel
Volgens de betrokken verslaggevers was de oprichting van “GGZ Bontiusplaats” een wassen neus. “Drie keer online een formulier invullen en een kort bezoek aan de Kamer van Koophandel – meer is niet nodig om een kliniek te beginnen”, aldus de verslaggevers. “Een burger die een dakkapel wil plaatsen, heeft meer uit te leggen dan een leek die een verslavingsinstelling wil beginnen.”
Ondoenlijk
Zorgverzekeraars Nederland (ZN) is “onthutst, maar ook niet helemaal verrast”. “We hebben al eerder onze zorgen geuit over het gebrek aan transparantie in de GGZ”, zegt een woordvoerder. “Het is voor zorgverzekeraars bijna ondoenlijk om adequaat te controleren en dat geldt zeker bij dergelijke niet gecontracteerde verslavingsinstellingen: controle kan alleen achteraf en er moeten sterke aanwijzingen zijn dat er iets niet in de haak is. En omdat er geen contract is, moet dat dan via de verzekerde en moet – begrijpelijk – de privacy in acht worden genomen.”
Marktwerking
Met de introductie van markwerking in de ggz zijn de spelregels voor de toetreding van nieuwe aanbieders versoepeld. Als gevolg hiervan zijn er in de verslavingszorg tientallen privéklinieken bijgekomen. Mede hierdoor zijn de kosten van de verslavingszorg de afgelopen vijf jaar gestegen met 40 procent, naar 380 miljoen euro in 2011. Daarvan gaat naar schatting 100 miljoen euro om in de private instellingen die vaak zeer winstgevend zijn, zo meldt de Volkskrant.
Verplicht
Zorgverzekeraar CZ, die op verzoek van de Volkskrant de nota’s van private aanbieders analyseerde, becijfert dat de nieuwe klinieken per patiënt ruim twee keer zoveel declareren als de traditionele instellingen. Traditionele klinieken mogen een maximum bedrag per jaar declareren. Voor de nieuwkomers geldt die beperking niet. Verzekeraars zijn dan ook wettelijk verplicht die hoge nota’s te vergoeden, terwijl niet blijkt dat de nieuwe klinieken succesvoller zijn.
Beperkt
De mogelijkheden voor verzekeraars om in grijpen zijn vooralsnog beperkt. Verzekeraars mogen eventueel de boeken van klinieken inkijken, maar alleen als ze vooraf gegronde aanwijzingen hebben van malversaties. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bracht vorige maand een onderzoek naar buiten waaruit eens te meer blijkt dat de financiële spelregels in de ggz alle ruimte laten voor gesjoemel. Mede om deze reden wil minister Schippers van Volksgezondheid de toelatingswet aanpassen. Ze overweegt om klinieken vooraf te laten goedkeuren door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) of om zorgverzekeraars strenger te laten screenen, zo liet ze zaterdag weten.
