Ziekenhuizen willen dat het eigen risico in de zorg simpeler wordt gemaakt. Als het aan de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) ligt, gaan patiënten voor een groot aantal eenvoudige ziekenhuisbehandelingen een vast bedrag van 150 euro meebetalen. Patiëntenfederatie Nederland en Ieder(in) zijn niet enthousiast over het voorstel.
Voorzitter Yvonne van Rooy legt het plan vrijdag op de formatietafel via een opiniestuk. Afschaffing van het eigen risico vindt de NVZ onwenselijk. Maar het moet wel eenvoudiger, stelt Van Rooy. Patiënten zitten volgens haar vaak lange tijd in het ongewisse over de prijs van een behandeling. Zorgnota’s komen vaak met een grote vertraging.
De ziekenhuizen willen een lijst opstellen van relatief eenvoudige behandelingen die voor patiënten allemaal 150 euro uit het eigen risico kosten. Ook als ze in werkelijkheid duurder zijn. Voor vervolgafspraken wordt in het plan geen extra eigen risico in rekening gebracht als die binnen 120 dagen plaatsvinden. “Soms komt het voor dat een behandeling in het ziekenhuis minder dan 150 euro kost. In dat geval wordt er uiteraard ook een lager bedrag aan eigen risico verrekend”, schrijft de NVZ-voorzitter.
Van Rooy geeft als voorbeeld een hoofdwond die in het ziekenhuis wordt gehecht, waarna nog een controleafspraak volgt. De werkelijke kosten bedragen in het fictieve voorbeeld 258 euro, maar de patiënt betaalt niet meer dan 150 euro mee uit het eigen risico.
Kritiek
Patiëntenfederatie Nederland is niet enthousiast over het plan. “Het voorstel oogt sympathiek, maar we zijn het er echt niet me eens”, zegt Dianda Veldman, directeur van Patiëntenfederatie Nederland, vrijdag tegen BNR. “Dit is vooral een maatregel voor mensen die haast nooit iets hebben.” De federatie vindt dat niet eerlijk. Voor chronisch zieken verandert er volgens haar weinig. “De ziekenhuizen willen niet tornen aan de hoogte van het eigen risico. Dat is ons grote kritiekpunt.”
Ieder(in), netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte, denkt er net zo over. “Het is een half plan. Er is een groep mensen voor wie dit leuk is, maar voor onze doelgroep maakt het niks uit”, zegt Ieder(in). “Deze mensen zijn maandelijks al veel meer kwijt door de eigen bijdragen die ze moeten betalen.”
ANBO
ANBO, de belangenorganisatie voor senioren, is wel positief over het idee. ANBO-bestuurder Liane den Haan: “We willen kwalitatief goede en betaalbare zorg én we willen solidariteit tussen zieke en gezonde mensen in dit stelsel. Dan is een eigen risico nodig, anders moet de premie fors omhoog. Betaalbare zorg vereist nu eenmaal een vorm van een eigen risico, en dan is een vaste prijs transparanter, eerlijker en, zoals het er nu uitziet, voor veel mensen goedkoper.”
Volgens ANBO hebben chronisch of ernstig zieke mensen, die jaarlijks altijd aan hun maximaal eigen risico komen, in dit voorstel ook voordeel. “Ze betalen het eigen risico niet meer in eens, maar in stappen. Dat is winst”, aldus Den Haan.
Ook Zorgverzekeraars Nederland (ZN) ziet voordelen van het voorstel, maar plaatst ook kanttekeningen. Uit een eerste raming zou blijken dat het plan de verzekeraars zo’n 15 miljoen euro gaat kosten. “De totale zorgkosten dalen niet. En als er minder geld binnenkomt via het eigen risico, moet het geld ergens anders vandaan komen. Een premieverhoging is dan onvermijdelijk. De verzekerde betaalt de rekening en de zorgverzekeraar is de kwade pier”, aldus een woordvoerder van ZN.
Volgens demissionair minister van Volksgezondheid Edith Schippers heeft het plan om patiënten voor veel ziekenhuisbehandelingen standaard 150 euro zelf te laten betalen voor- en nadelen. Veel meer wilde ze er niet over zeggen. “Ik ga niet de formatie voor de voeten lopen.”
Op de vraag of ze het een sympathiek voorstel vindt, antwoordde ze: “Zeker, omdat het een zekere eenvoud heeft”. En: “Ik weet behoorlijk veel van het eigen risico, eigen betalingen zijn een discussie van de laatste decennia. Aan ieder voorstel zitten voor- en nadelen. Aan dit voorstel ook. Daarom moet je aan de formatietafel afwegen hoe je überhaupt omgaat met eigen betalingen”, aldus Schippers.
Eigen risico
Het minimale eigen risico bedraagt momenteel 385 euro per jaar. Het NVZ-plan zou daar niets aan veranderen. De NVZ vindt het eigen risico in het algemeen “een te belangrijke pijler onder de solidariteit van ons zorgstelsel om bij het grofvuil te worden gezet”, aldus Van Rooy. ZN pleit ook voor behoud van het eigen risico, maar vindt wel dat het “eenvoudiger en lager” mag. “Het is belangrijk dat de politiek op korte termijn knopen doorhakt over de hoogte en de vorm van het eigen risico”, aldus ZN.
Patiëntenfederatie Nederland deed eerder deze week in de Volkskrant een oproep aan zorgverzekeraars om het eigen risico met ingang van 2018 te verlagen naar 175 euro. In ruil voor verlaging van het eigen risico zouden zij de premie voor de verzekering kunnen verhogen. (ANP/Skipr)
