De NZa verwacht dat de druk op de zorg de komende tijd weer verder zal toenemen. Dat komt door de toename van het aantal IC- en ziekenhuisopnames, samen met oplopend ziekteverzuim en de hoge werkvoorraad. Dat raakt niet alleen ziekenhuizen, de druk loopt ook hoog op bij huisartsen, de wijkverpleging en paramedici, zoals fysiotherapeuten.
Afschaling dreigt
Op dit moment leidt de druk op de IC’s nog niet tot een grote afschaling van ziekenhuiszorg, maar dat scenario dreigt wel. Dertien ziekenhuizen kunnen nu niet alle planbare zorg geven door de combinatie van het coronapatiënten, inhaalzorg en tekorten aan personeel. Vijf ziekenhuizen kunnen de kritieke planbare zorg (zorg die binnen zes weken moet plaatsvinden om gezondheidsschade te voorkomen) niet volledig volgens planning leveren. Twee van hen zeggen deze zorg niet altijd binnen zes weken te kunnen leveren.
Extra operaties
Naar schatting van de NZa moeten alle Nederlandse ziekenhuizen maximaal 180 tot 200 duizend operaties extra uitvoeren om uitgestelde zorg in te halen. Op basis van de gegevens van 44 van de 73 ziekenhuizen blijkt dat ongeveer 61 duizend operaties daarvan al op de planning staan. Deze operaties vragen ongeveer 2.500 extra IC-dagen, wat overeenkomt met zo’n 150 coronapatiënten die IC-zorg nodig hebben. Momenteel is 9,4 procent van de operatiekamers gesloten, vooral wegens onvoldoende personele bezetting.
Het beeld van in te halen operaties wisselt per specialisme. Bij chirurgie en urologie bijvoorbeeld zijn de meeste mensen die wachten op een operatie al bekend in het ziekenhuis. Bij orthopedie, plastische chirurgie en gynaecologie is ongeveer de helft van het aantal uitgesteld operaties in beeld. Patiënten worden langer in de eerstelijn behandeld voordat ze worden doorverwezen.
Zelfstandige klinieken
De zelfstandige klinieken leveren inmiddels meer zorg dan voor de corona-uitbraak en de verwijzingen naar deze klinieken zijn gestegen. Van de operaties die tijdens de coronapandemie in de ziekenhuizen zijn uitgesteld, is op basis van een grove schatting 10 procent inmiddels in een zelfstandige kliniek ingehaald. Een groter deel van alle patiënten die verwezen worden door de huisarts voor medisch-specialistische zorg wordt nu verwezen naar zelfstandige klinieken.
