© wildpixel / Getty Images / iStock
Dat staat in het sombere rapport ‘Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2024’. Het aantal ouderen met gezondheidsproblemen zoals dementie neemt sterk toe, met meer dan 30.000 extra sterfgevallen per jaar ten opzichte van nu. Ook het aantal mensen met een chronische ziekte neemt toe tot tien miljoen in 2050. “De zorgvraag stijgt hierdoor verder, maar door toenemende personeelstekorten is niet alle zorg meer uitvoerbaar”, zo stellen de RIVM-onderzoekers.
Door de vergrijzing krijgen steeds meer mensen verschillende aandoeningen tegelijk, stelt het RIVM. Bovendien wordt die vraag steeds ingewikkelder omdat voor verschillende aandoeningen vaak andere vormen van zorg nodig zijn. Ook zullen zorgvragen vaker gaan over sociale problemen, zoals eenzaamheid en bestaansonzekerheid.
Het aantal 75-plussers dat mantelzorg nodig heeft, zal tussen 2022 en 2050 meer dan verdubbelen naar 650.000. Door de vergrijzing zijn mantelzorgers in verhouding minder beschikbaar. Vanwege de personeelstekorten zal de zorgsector de grotere vraag maar voor een deel zelf kunnen opvangen. “Deze cijfers vragen om scherpe beleidskeuzes. De houdbaarheid van de zorg in Nederland komt steeds meer onder druk te staan”, aldus het RIVM.
Mensen met een slechte maatschappelijke positie leven gemiddeld veertien jaar korter in goede gezondheid dan groepen die het beter hebben. Dit komt onder meer door armoede, een onzeker inkomen of het gebrek aan een goede woning of sociale netwerken.
Digitale zorg
Er staan ook positieve noten in het rapport. De levensverwachting stijgt verder. Ook het aantal gezonde levensjaren stijgt. Met digitale zorg kan zorgpersoneel in contact blijven met mensen die op hoge leeftijd zelfstandig thuis wonen.
Digitale zorg zorgt er ook voor dat er minder persoonlijk contact tussen zorgverlener en patiënt zal zijn. De data, zoals uitslagen van onderzoek, komen centraler te staan. “Het is onzeker of meer digitalisering de druk op de zorg kan verlichten. Menselijke acties zullen altijd nodig zijn”, aldus de onderzoekers.
Overheidstaak
Het RIVM vraagt dus om een standvastig overheidsbeleid, met veel aandacht voor preventie en de volksgezondheid als uitgangspunt. Daarbij moeten de problemen in samenhang met elkaar opgelost worden. En dat is niet alleen een taak van de overheid, stelt het RIVM, het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en burgers moeten net zo goed een steentje bijdragen.
Het RIVM neemt het huidige beleid als uitgangspunt en extrapoleert dat naar 2050. Het RIVM blikt elke vier jaar vooruit op ontwikkelingen in de volksgezondheid en zorg.
Als de Rijksoverheid (als primaire financier van de langdurige zorg) en de zorgverzekeraars nu eindelijk eens gaan beginnen met een continue multimediacampagne om mensen hun voedings- en beweegpatroon te laten controleren en verbeteren, zal dat afzienbare termijn al veel kunnen opleveren. Zelfs qua dementieprevalentie, want het credo onder de neurowetenschappers is al jarenlang: “Wat goed is voor het hart, is goed voor het brein.”
.
Dat controleren zou moeten gebeuren met direct toegankelijk bloedonderzoek, waarbij gecontroleerd de belangrijkste biomarkers gemeten worden, zoals het HbA1c, cholesterol, CRP en bloeddruk.
-gecontroleerd