Nederland staat aan de vooravond van een reorganisatie van de acute zorg in ziekenhuizen. Nu zijn er nog 82 SEH’s. De verwachting is dat dit er minder zullen worden. Met name SEH’s die weinig te doen hebben in de avond en nacht en waarvoor een alternatief voldoende nabij is, moeten vrezen voor hun voortbestaan.
NZa: te weinig te doen
Directeur Regulering Johan Rijneveld van de NZa wijst erop dat sommige ziekenhuizen ’s nachts te weinig patiënten op de eerste hulp ontvangen, terwijl daar elke nacht een heel medisch team paraat staat. “Soms krijgen zij gemiddeld minder dan 1 patiënt per uur. En een kwart van onze spoedeisende hulpdiensten ontvangt over de hele nacht van 23 tot 7 uur minder dan 2 ambulances.” Dat is niet alleen kostbaar en niet efficiënt, zegt de zorgautoriteit, het is ook niet goed om de expertise op peil te houden. Bovendien neemt de zorgvraag toe door de groei van het aantal hulpbehoevende ouderen, terwijl er te weinig geschikt zorgpersoneel voor hen beschikbaar is.
Ziekenhuisbestuurder Inge de Wit
Ziekenhuisbestuurder Inge de Wit van het streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk is het niet eens met de zorgautoriteit. Zij vindt dat het aantal patiënten op de SEH niets zegt over de functie en effectiviteit van de spoedpost. “Een SEH heeft een brandweerfunctie. Dat betekent dat de hulpdienst altijd bereikbaar is in geval van nood, maar dat het er niet altijd druk hoeft te zijn. Bij een brandweer geldt hetzelfde. Daar zien we ook liever dat er een nacht geen brand is.”
Sluiting SEH betekent verder reizen
Als de SEH sluit, dan is dat nadelig voor patiënten omdat ze verder moeten reizen naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis, zegt De Wit. Ook Menno Beukema, internist acute geneeskunde in het streekziekenhuis, denkt dat sluiting van de SEH nadelig is voor patiënten. De drempel om een klacht telefonisch af te doen wordt hoger, vreest hij. “Omdat het anders een uur rijden is. Mensen zullen dan langer wachten met hun besluit om toch maar naar het ziekenhuis te gaan.”
Ouderen patiënten
Beukema verwacht de grootste problemen in de regio, omdat daar de afstanden tot andere ziekenhuizen het grootst zijn. “Zeker voor de wat oudere groep patiënten met chronische aandoeningen, is het sluiten van de SEH een gemis. Als mensen te laat naar het ziekenhuis gaan vanwege de afstand, kunnen dingen gemist worden. Bijvoorbeeld bloedingen na operaties of ontstekingen bij mensen die chemotherapie doen.”
Personeelstekort
De NZa hoopt door medische teams van SEH’s te concentreren de personeelsdruk in de zorg te verlichten. Maar de personeelsproblemen worden hierdoor juist groter, verwacht De Wit. Ze verwijst naar navraag onder haar personeel in Winterswijk. “Ons zorgpersoneel is gebonden aan deze streek. Ze hebben ons laten weten niet te willen verhuizen als de eerste hulp dicht gaat. Dan zoeken ze iets anders.”
Massaal verzet
De Wit stelt dat het streekziekenhuis Koningin Beatrix niet het enige ziekenhuis is met bezwaren. Oook andere regionale ziekenhuizen zouden zich zorgen maken. De Wit: “Het rapport van NZa verraste ons allemaal. We herkennen ons er niet in, omdat we de onderbouwing van een aantal aannames missen.” De Wit is ervan overtuigd dat patiënten en ziekenhuizen ‘massaal in verzet’ komen als hun SEH moet sluiten.
SAZ wil niet reageren
Inge de Wit is bestuurslid van de Vereniging Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ), maar spreekt in dit interview niet namens de SAZ. Zorgvisie en Skipr hadden de SAZ half april om een reactie gevraagd op het rapport van de NZa over de acute zorg. Maar de SAZ geeft er de voorkeur aan pas te reageren nadat minister Ernst Kuipers van VWS zijn visie op de acute zorg bekendmaakt. Dat zal naar verwachting in mei gebeuren, want het Kamerdebat over acute zorg staat in de agenda voor 25 mei. Overigens laat een SAZ-woordvoerder weten dat de SAZ de reactie van Inge de Wit wel ondersteunt.