Het akkoord dat minister Schippers van VWS, zorgverzekeraars en ziekenhuizen hebben gesloten over verlaging van de zorgkosten kan voor de ziekenhuizen grote mededingingsrechtelijke implicaties hebben. Dat betogen juristen Cees Dekker en Ekram Belhadj van Nysingh Advocaten.
Een van de peilers van het akkoord is een herverkaveling van het ziekenhuislandschap. Om doelmatigheid en kwaliteit te bevorderen moeten verschillende specialismen op een beperkt aantal locaties geconcentreerd worden. Dit confronteert de ziekenhuizen met een serieus probleem, zo stellen Dekker en Belhadj in een blog op de site van Skipr. Indien ziekenhuizen in het kader van het akkoord met elkaar afspraken maken op het gebied van specialisatie, handelen zij mogelijk in strijd met de Mededingingswet, met alle consequenties, zoals boetes, van dien.
Gevaar
Dit gevaar dient zich met name buiten de Randstad aan, aangezien hier na samenvoeging van specialismen weinig restconcurrentie overblijft. Een beroep van ziekenhuizen op de uitvoering van het akkoord zal ze tegenover de NMa waarschijnlijk niet baten, veronderstellen Dekker en Belhadj.
Kartelafspraken
Ook de afspraken over het afbouwen van overbodig geworden ziekenhuiscapaciteit levert volgens Dekker en Belhadj mededingingsrechtelijke problemen op. De zorgverzekeraars worden geacht het initiatief te nemen tot een herstructureringsfonds, waaruit versnelde afbouw kan worden gecompenseerd. Dergelijke volumeafspraken tussen concurrenten staan op gespannen voet met de Mededingingswet. Onder bepaalde voorwaarden kan de NMa akkoord gaan met een plan van een sector om de capaciteit te reduceren (“crisiskartel”), maar dit betekent wel dat de Nma bij onderlinge afspraken tussen ziekenhuizen over het afstoten van capaciteit moet worden betrokken.
Duidelijkheid
In het blog pleiten Dekker en Belhadj voor meer helderheid over de mededingingsrechtelijke consequenties van het akkoord. Minister Schippers zou hiertoe in overleg moeten treden met de NMa. Ook vinden Dekker en Belhadj dat de NMa de definiëring van relevante geografische markten nog eens goed onder de loep moet nemen. “De NMa zal er meer rekening mee moeten houden dat patiënten verder moeten reizen”, aldus Dekker en Belhadj. “Met andere woorden: de NMa dient om te bepalen of er voldoende concurrentie overblijft wanneer ziekenhuizen specialisatieafspraken maken, uit te gaan van grotere geografische gebieden, dan zij nu nog doet.”